izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Həris sözü ərəb mənşəli olub, bir şeyə həddindən artıq can atan, ona aludə olan, onun düşkünü olan, təəssübkeş olan, gözü doymaz, düşkün şəxsi ifadə edir. Sadəcə "çox istəyən" mənasından daha geniş bir kontekstdə işlənir. Hərislik, sadə bir istəkdən daha çox, bir şeyə sahib olmaq və ya onu əldə etmək üçün həddini aşma, nəzarəti itirmə və hətta əxlaqsız hərəkətlərə belə əl atma meyli deməkdir.

Hərislik, bir çox sahələrdə özünü göstərə bilər. Pul hərisliyi, şöhrət hərisliyi, hakimiyyət hərisliyi, qida hərisliyi kimi müxtəlif formaları vardır. Bu hallarda şəxs həmin obyektə sahib olmaq üçün hər şeyi əlindən gələni edər, ətrafındakıları, hətta özünü belə düşünmədən qurban verər. Hərislik, psixoloji bir xəstəlik kimi də qəbul edilə bilər, çünki nəzarətsiz istəklər şəxsiyyətə və sosial əlaqələrə mənfi təsir göstərir.

Maraqlı bir cəhət də odur ki, hərislik həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə istifadə oluna bilər. Məsələn, bir insan işində uğur qazanmaq üçün həris olsa, bu, onun əzmkarlığını, çalışqanlığını göstərə bilər. Lakin bu hərislik həddini aşarsa, özünü və ətrafındakıları məhv edə bilər. Ona görə də hərislik anlayışına yanaşarkən, həmin istəyin dərəcəsini və nəticələrini nəzərə almaq vacibdir.

Tarix boyu hərisliyin insanlığa necə təsir etdiyini görmək olar. Hərislik səbəbindən baş verən müharibələr, böyük imperiyaların süqutu, fəlakətli siyasi qərarlar bunun bariz nümunəsidir. Hərislik, insanın özünü idarə etmə qabiliyyətinin ən mühüm sınaqlarından biridir və bu sınaqdan keçmək üçün özünüdərketmə və mənəvi dəyərlərə sahib olmaq əsas şərtlərdəndir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz