Həsir (ərəbcədən) – müxtəlif bitki materiallarından toxunmuş məmulatdır. Bu materiallar arasında ağac lifləri, küləş, qamış, çovdar samanları, bambuk və s. kimi bitkilərin lifli hissələri üstünlük təşkil edir. Həsir toxuculuğu qədim sənət növlərindən biridir və dünyanın müxtəlif yerlərində, iqlim şəraitindən asılı olaraq fərqli materiallar və üsullar əsasında inkişaf etmişdir.
Həsir məmulatları əsasən yerə sərilmək, divarları örtmək, pərdələr, səbətlər, papaqlar, matralar və digər əşyaların hazırlanması üçün istifadə olunur. Onların toxunma üsulu, istifadə olunan material və naxışlar müxtəlifdir və hər bir regionun özünəməxsus xüsusiyyətlərini əks etdirir. Məsələn, Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində qamışdan, küləşdən və ya ağac liflərindən toxunan həsir növləri fərqlənir. Hətta eyni materialdan toxunan həsir məmulatlarında belə, toxuma üsulu və naxışlar fərqli ola bilir, bu da hər bir əşyanı unikal edir.
Həsirlərin funksional əhəmiyyəti ilə yanaşı, estetik dəyəri də vardır. Müxtəlif rəng və naxışlarla toxunan həsirlər interyerə özünəməxsus bir gözəllik qatır. Toxuculuq sənətinin incə nümunələrindən olan həsirlər, əl işi olmaları səbəbindən həm də qiymətli hədiyyələr ola bilər. Onların hazırlanması zamanı sərf olunan əmək və istifadə olunan materialların təbii olması da həsirləri daha da dəyərli edir.
Qədim dövrlərdən bəri insanların həyatında mühüm rol oynamış həsir məmulatları müasir dövrdə də öz aktuallığını qoruyub saxlayır. Təbii materiallarından hazırlanması, davamlılığı və ekoloji cəhətdən təmiz olması səbəbindən həsirlərə olan maraq getdikcə artmaqdadır. Bu gözəl və praktik əşyaların istehsalı və istifadəsi həm də milli ənənələrimizin qorunmasına və inkişafına töhfə verir.