Həyalı sifəti, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında, sadəcə "ismətli", "abırlı" və "namuslu" sözlərinin sinonimi olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir. Bu söz, qız uşağının təmizliyinə, iffətinə, utancaqlığına və eyni zamanda, həssaslığına, incəliyinə, naivliyinə işarə edir. Bir qız üçün “həyalı” olmaq, cəmiyyətin qəbul etdiyi etik normalara riayət etməkdən, özünə hörmətlə yanaşmaqdan və ətrafındakılara qarşı hörmətli olmaqdan irəli gəlir. Bu, sadəcə cinsi əxlaqa aid deyil, həm də ümumi davranış, münasibət və düşüncə tərzinə aiddir.
“Həyalı” sözünün tərkibindəki incəlik və həssaslıq, ədəbi əsərlərdə qız obrazlarının təsvirində tez-tez istifadə edilən əsas xüsusiyyətlərdəndir. Misal üçün, Bədircahanın sözlərindəki “qız uşağı hayalı olur…” ifadəsi, sadəcə qızın cinsi təmizliyindən danışmır, həm də onun gənc yaşına, təcrübəsizliyinə və həyatın çətinliklərinə qarşı həssaslığına işarə edir. Ona görə də, bu sözün mənası daha geniş bir kontekstdə dəyərləndirilməlidir.
Tarixi kontekstdə “həyalı” sözü cəmiyyətdə qadınlara qarşı olan münasibətləri də əks etdirir. Bu sözün mənasının dərinliyi, qadınların cəmiyyətdəki mövqeyini, onların qorunması və hörmət göstərilməsinin vacibliyini vurğulayır. Müasir dövrdə isə “həyalı” sözü özünün ənənəvi mənasını qoruyaraq, eyni zamanda müasir dəyərlərə uyğun şəkildə yenidən təfsir edilə bilər. Bu, özünə hörmət edən, əxlaqlı və həssas olan hər bir qadının xüsusiyyətidir.