Həyəcanlı sifəti, əsasən, güclü və sürətli emosional reaksiya ilə müşayiət olunan bir vəziyyəti ifadə edir. Bu, sadəcə "əsəbi" olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir. Həyəcanlı insan, iç dünyasında qaynayan bir fırtına yaşayır; ürəyi sürətlə döyünür, əlləri titrəyir, düşüncələri qarışıq və nizamsızdır. Bu həyəcan, həm müsbət, həm də mənfi hisslərlə müşayiət oluna bilər. Sevinc, qorxu, həyəcan, gözlənti, qəzəb - hər biri həyəcanlı vəziyyətinə səbəb ola bilər. Ona görə də "həyəcanlı" sözünün mənasını yalnız "əsəbi" və ya "coşmuş" kimi dar bir çərçivəyə salmaq düzgün deyildir.
Bir insanın həyəcanlı olması, onun daxili dünyasının fəaliyyətini göstərir. Bu vəziyyət, daxili bir enerji axını, bir növ psixi-fiziki mobillik ilə müşayiət olunur. Həyəcan, həmçinin, ətraf mühitin təsiri ilə də meydana çıxa bilər; vacib bir hadisə, gözlənilməz bir vəziyyət, riskli bir iş - bütün bunlar bir insanı həyəcanlı vəziyyətə sala bilər. Belə hallarda, həyəcanlı olmaq, sadəcə emosional reaksiya deyil, həm də fiziki dəyişiklikləri özündə əks etdirir.
Məsələn, mətnimizdə verilən “Məhərrəm bütün ömründə bu qədər həyəcanlı olmamışdı” cümləsi, Məhərrəmin yaşadığı hadisənin onun üçün nə qədər əhəmiyyətli olduğunu vurğulayır. Bu həyəcan, yalnız əsəbiyyət deyil, həm də dərin emosional təcrübəni ifadə edir. Həyəcanlı vəziyyət, hadisənin, vəziyyətin və ya qərarın Məhərrəm üçün nə dərəcədə önəmli və təsirli olduğunu göstərən bir əlamətdir.
Yekun olaraq, "həyəcanlı" sözü, çoxşaxəli bir məna daşıyır və onu sadəcə bir neçə sinonimlə əvəz etmək mümkün deyil. Bu söz, güclü emosional və fiziki reaksiyalarla müşayiət olunan mürəkkəb bir vəziyyəti, bir insanın daxili aləminin qaynayışını ifadə edir.