izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Himayəsizlik sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "baxımsız, adamsız" kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir tərifə malikdir. Sadəcə fiziki baxımsızlıqdan kənara çıxaraq, himayəsizliyi həm maddi, həm mənəvi, həm də sosial olaraq qorunmayan, müdafiə edilməyən vəziyyət kimi dəyərləndirmək olar.

Himayəsizlik, bir varlığın – insan, heyvan, bitki və ya hətta bir obyektin – qoruyucu qüvvə, qayğı və ya nəzarət altında olmamasının vəziyyətidir. Bu, həm fiziki təhlükəsizlik çatışmazlığını, həm də mənəvi dəstəyin olmamasını əhatə edir. Məsələn, yalnız qalmış bir uşaq həm fiziki, həm də mənəvi himayəsizlik yaşayır; baxımsız qalmış bir bina fiziki himayəsizlikdən əziyyət çəkir; hüquqi müdafiəsi olmayan bir insan isə sosial himayəsizliklə üzləşir.

Qızıl Arslan əsərinə istinad edilən misal da bu geniş mənanı təsdiqləyir: "Aralıqda mövcud olan bütün anlaşılmazlıq, hətta bir para ixtilaflar da himayəsizlik nəticəsində yaradılmışdır." Burada himayəsizlik, tərəflər arasında ədalətli bir qərar vermək, münaqişəni həll etmək üçün lazım olan nəzarət və müdaxilənin olmamasını ifadə edir. Yəni anlaşılmazlıq və ixtilafların kökünə qayıdaraq, əsas səbəbin müəyyən qüvvələrin ya da bir sistemin mövcud olmaması, yəni himayəsizliyin olduğunu göstərir.

Beləliklə, himayəsizlik yalnız "adamsız, baxımsız" olaraq deyil, daha çox qorunma, dəstək və nəzarətin olmaması kimi daha geniş və dərin bir mənaya malikdir. Bu məna, müxtəlif kontekstlərdə fərqli səviyyələrdə özünü göstərə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz