izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Himayə (ər. حماية - ḥimāya) sözü qədim ərəb dilindən gələrək, Azərbaycan dilində "qorumaq", "qorunmaq", "müdafiə etmək", "kömək etmək", "qayğı göstərmək" və "sərhəd, ərazi" mənalarında işlənir. Klasik ədəbiyyatımızda geniş istifadə olunan bu söz, müasir Azərbaycan dilində də, xüsusilə ictimai və siyasi kontekstlərə uyğun olaraq, "qanuni və ya qeyri-qanuni hərəkətlərdən qoruma", "hüquqi müdafiə", "döyüşdə və ya təhlükədə qoruma" kimi daha spesifik mənalar da kəsb edə bilir.

Yusif Şahın misalında ("Dullara və yetimlərə və şillərə və korlara ianət və himayət göstərilsin") himayə, zəif və köməksiz qalmış insanlara qarşı göstərilən həm maddi, həm də mənəvi dəstəyi, qayğını və qorunmanı əhatə edir. Bu, sadəcə fiziki təhlükədən qorumaq deyil, həm də onların hüquqlarının qorunması, ehtiyaclarının ödənilməsi, cəmiyyətdə layiqli yer tutmaları üçün göstərilən hərtərəfli dəstək deməkdir. Bu mənada himayə, insani və sosial məsuliyyətin bir təzahürüdür.

Maraqlı bir məqam odur ki, himayə sözü həm dövlət tərəfindən vətəndaşlarına göstərilən qorunma və dəstəyi, həm də fərdi səviyyədə bir insanın digərinə qarşı göstərdiyi qayğı və köməyi ifadə edə bilər. Bu, sözün çevikliyi və zəngin məna dünyasını əks etdirir. Məsələn, "vətənin himayəsi altında olmaq" ifadəsi milli müdafiəni, "birinin himayəsinə sığınmaq" ifadəsi isə fərdi qorunma və dəstəyi bildirir.

Beləliklə, himayə sadəcə bir söz deyil, cəmiyyətin əsas dəyərlərindən biri olan qoruma, qayğı və ədaləti əks etdirən zəngin məna daşıyan bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz