Hipotoniya (yun. ὑποτονία - hypotonia) tibbdə qan təzyiqinin normal səviyyədən aşağı düşməsi kimi təyin olunur. Bu, ürək-damar sisteminin normal funksiyasının pozulması nəticəsində yaranır və müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər. Sadəcə qan təzyiqinin aşağı olması deyil, bədənin müxtəlif sistemlərinin işindəki bir sıra pozğunluqların əlaməti ola bilər.
Hipotoniyanın əsas xüsusiyyəti sistol (ürəyin yığılma zamanı yaratdığı təzyiq) və diastol (ürəyin boşalma zamanı yaratdığı təzyiq) təzyiqlərinin normal səviyyədən aşağı olmasıdır. Bu, bir çox əlamətlərlə müşayiət oluna bilər: başgicəllənmə, baş ağrısı, zəiflik, yorğunluq, ürək bulanması, huşun itməsi və s. Ancaq bəzi insanlar hipotoniyadan heç bir əlamət hiss etməyə bilərlər.
Qan təzyiqinin aşağı düşməsinin səbəbləri çox müxtəlifdir. Bunlara ürək xəstəlikləri, dehidratasiya, qanaxma, bəzi dərmanların yan təsirləri, hormonal pozğunluqlar, sinir sistemi xəstəlikləri, qida çatışmazlığı, hətta psixoloji faktorlar da daxildir. Hipotoniyanın diaqnozu fiziki müayinə, qan təzyiqinin ölçülməsi və digər müayinələr vasitəsilə qoyulur. Müalicə isə səbəbindən asılı olaraq müxtəlif üsullarla aparılır və həyat tərzi dəyişikliklərindən tutmuş dərman müalicəsinə qədər geniş bir spektrdə ola bilər.
Lüğətdə sadəcə "toxumaların, orqanların tonusunun azalması" kimi verilən məna da hipotoniyanın daha geniş bir təsvirini verir. Burada tonus, əzələlərin və ya orqanların normal gərginlik vəziyyəti kimi başa düşülür. Belə ki, hipotoniya yalnız qan damarlarında deyil, həm də digər toxumalarda və orqanlarda, məsələn, bağırsaqda, sidik kisəsində və s. müşahidə oluna bilər. Bu vəziyyət müxtəlif klinik əlamətlərlə özünü göstərə bilər və müvafiq müalicə tələb edə bilər.
Yekun olaraq, hipotoniya sadəcə qan təzyiqinin aşağı düşməsi kimi deyil, daha mürəkkəb bir vəziyyət olaraq başa düşülməlidir. Onun səbəbləri və əlamətləri müxtəlif ola bilər və düzgün diaqnoz və müalicə üçün həkimə müraciət etmək vacibdir.