Xatirələr (ər. "xatirə" sözünün cəmidir) – insanın yaddaşında iz qoyan, keçmişdə baş vermiş hadisələrlə bağlı duyğu, düşüncə və təəssüratların məcmusudur. Bu, sadəcə faktların yığıntısı deyil, həm də həmin faktların şəxsi təcrübə prizmasından süzülərək əldə edilmiş subyektiv bir təsvirdir. Hər bir xatirə özünəməxsus emosiyalarla, duyğularla, hətta qoxu və səslərlə bağlıdır və bu, onları unikal edir.
Xatirələr, zamanın axarında yol aldığımız izlər kimidir. Onlar keçmişimizlə bugünkü özümüz arasında əlaqəni yaradır, şəxsiyyətimizin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Xoş və xoşagəlməz anların, qələbələrin və məğlubiyyətlərin yaddaşımızda əks olunması, özümüzü daha yaxşı tanımağa, səhvlərdən dərs almağa və gələcək həyatımız üçün strateji qərarlar qəbul etməyə kömək edir.
Ədəbiyyatda xatirələr geniş yer tutur. Xatirələr əsərləri, avtobioqrafik hekayələr, memuarlar – bütün bunlar keçmişin təkrar yaşanmasına, həyatın müxtəlif məqamlarının yeni bir bucaqdan dəyərləndirilməsinə və oxucu ilə paylaşılmasına imkan yaradır. Bu əsərlərdə təkcə hadisələr deyil, həm də müəllifin o dövrdəki daxili dünyası, düşüncələri, hissləri əks olunur. Beləliklə, xatirələr sadəcə tarixi faktların yığıntısı deyil, həm də insanın daxili aləminin güzgüsüdür.
Xatirələrin dəqiqliyi zaman keçdikcə dəyişə bilər, əlavələr və ya təhrif olunmalar baş verə bilər. Lakin bu, onların əhəmiyyətini azaltmır. Çünki xatirələr obyektiv həqiqətdən daha çox, insanın həyat təcrübəsinin şəxsi təfsiridir və bu təfsir, şəxsiyyətin formalaşmasında, dünyanı dərk etməsində və gələcəyə baxışında böyük rol oynayır.