izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Hündür (sif.): Bu söz, əsasən, şaquli ölçüdə böyüklüyü, yüksəkliyi ifadə edir. Sadəcə "uca" və ya "yüksək" olmaqdan daha çox, bir cismin və ya varlığın yer səthindən ölçülən vertikal uzanmasını, həcmindən asılı olmayaraq, onun yuxarıya doğru uzanmasını bildirir. Məsələn, "hündür divar" deyərkən divarın uzunluğundan və enindən deyil, əsasən yüksəkliyindən bəhs edirik.

Hündürlük nisbi bir anlayışdır; bir obyektin hündürlüyü müqayisə olunan digər obyektlərin hündürlüyündən asılıdır. Məsələn, bir insanın hündürlüyü bir ağacın hündürlüyü ilə müqayisədə qısa, bir dağın hündürlüyü ilə müqayisədə isə daha da qısa görünə bilər. Bu səbəbdən hündürlüyü ifadə edərkən kontekst çox vacibdir. "Hündür dağ" deyərkən dağın hündürlüyünün ətrafdakı relyeflə müqayisədə nə qədər hündür olduğunu nəzərdə tuturuq.

Hündürlük təkcə fiziki obyektlər üçün deyil, həm də abstrak anlayışlar üçün də istifadə oluna bilər. Məsələn, "hündür səs" deyərkən səsin gücünü deyil, daha çox onun tezliyini ifadə edirik. "Hündür boy" ifadəsi isə insanın boyunun uzunluğunu və ya yüksəkliyini bildirir.

Verilən misalda ("Çay hündür və yaşıl təpələrin arası ilə axıb gedir") "hündür" sözü çayın ətrafdakı relyeflə müqayisədə yüksək axdığı ərazini təsvir edir. Yəni çayın hündürlüyü, səviyyəsi yüksək olan yerlərdən axdığını bildirir. Bu halda "hündür" sözü daha çox "yüksək" mənasını daşıyır.

Ümumiləşdirərək deyə bilərik ki, "hündür" sözü bir cismin və ya varlığın şaquli ölçüsündəki böyüklüyü və yüksəkliyini ifadə edən, nisbi və kontekstə bağlı olan zəngin bir məna daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz