İtidəmir, Azərbaycan dilində əsasən aşılama sənəti ilə məşğul olan ustalar tərəfindən istifadə olunan xüsusi bir alətdir. Adından da göründüyü kimi, "iti" sözü onun kəskin və iti uclu olduğunu, "dəmir" sözü isə materialının metaldan, xüsusilə dəmirə bənzər bir materialdan hazırlandığını göstərir. Bu alət, aşılanacaq heyvan dərisinin və ya gönün üzərindəki artıq ət qalıqlarını, yağları və digər çirkləri təmizləmək üçün istifadə olunur.
İtidəmirin dizaynı sadə, lakin çox effektivdir. Adətən, nazik, uzunsov və bir ucu iti, digər ucu isə tutmaq üçün əlverişli formada hazırlanır. İtinin dərəcəsi və formasının aşılama üsulundan və heyvan dərisinin növündən asılı olaraq dəyişməsi mümkündür. Bəzi itidəmir növləri daha çox əyri formada, digərləri isə daha düz olur. Bununla yanaşı, itidəmirin ölçüsü də müxtəlif ola bilər: kiçik itidəmir incə işləmələr üçün, böyük itidəmir isə daha geniş sahələri təmizləmək üçün istifadə olunur.
İtidəmirin əhəmiyyəti yalnız aşılama prosesinin effektivliyini artırmaqla məhdudlaşmır. Dərinin keyfiyyətinə və son məhsulun davamlılığına da ciddi təsir edir. Ət qalıqlarının tam təmizlənməməsi, dərinin çürüməsinə və aşılamanın uğursuzluğuna səbəb ola bilər. Beləliklə, itidəmir aşılama sənətinin vacib və ayrılmaz bir hissəsidir, ustalığın və dəqiqliyin təcəssümüdür.
Tarix boyu, itidəmirin istehsalında müxtəlif materiallardan istifadə olunub. Əvvəllər əsasən əl ilə hazırlanırdı və ustaların öz ixtisaslarına və bacarıqlarına əsasən fərqli xüsusiyyətlərə malik ola bilərdi. Müasir dövrdə isə sənayeləşmiş istehsal metodları ilə hazırlanan itidəmir növləri də mövcuddur.
Qısacası, itidəmir sadəcə bir alət deyil, aşılama sənətinin tarixi və ənənələri ilə bağlı zəngin bir mədəniyyət mirasının da simvoludur. Bu alətin istifadəsi, ustalığın və dəqiqliyin tələb etdiyi bir prosesi vurğulayır və sənətkarlıq mədəniyyətimizin əhəmiyyətli bir hissəsini təşkil edir.