izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kaftarlaşmaq (fars dilindən) – Qocalmaq, yaşlanmaq prosesinin xarici əlamətlərini qabarıq şəkildə özündə əks etdirmək deməkdir. Sadəcə yaşın artması deyil, daha çox bu artımın fiziki görünüşdəki təzahürlərini ifadə edir. Sözün kökünə nəzər salsaq, "kaftar"ın əsasən qocalıb sönmüş, qüvvəsini itirmiş və görünüşü dəyişmiş bir heyvan olduğunu görərik. Beləliklə, kaftarlaşmaq, yalnız illərin artması nəticəsində fiziki zəifləməyi deyil, eyni zamanda üz cizgilərində, bədən quruluşunda, hərəkət qabiliyyətindəki dəyişiklikləri, qocalığın sərt əlamətlərini özündə əks etdirən bir prosesi bildirir.

Bu proses, sadəcə dərin qırışların əmələ gəlməsi, saçların ağarması ilə məhdudlaşmır. Kaftarlaşmaq, bədənin ümumi sönüklüyünü, hərəkətlərin yavaşlamasını, əvvəlki canlılıq və enerjinin itməsini, bəzən də xarici görünüşdəki müəyyən dərəcədə xoşagəlməz dəyişiklikləri də əhatə edir. Sözün əsas vurğu etdiyi məqam, bu dəyişikliklərin nə qədər görünən və diqqət çəkən olmasıdır.

Ədəbiyyatda kaftarlaşmaq metaforik mənada da işlədilə bilər. Məsələn, bir binanın, bir quruluşun ya da bir sistemin qocalıb köhnəlməsi, funksionallığını itirməsi, əvvəlki möhtəşəmliyini və qüdrətini itirərək tamamilə yeni, dəyişmiş bir vəziyyətə düşməsi üçün də istifadə edilə bilər. Beləliklə, kaftarlaşmaq, sadə bir qocalma prosesini təsvir etməkdən daha geniş bir məna daşıyır.

Ümumilikdə, "kaftarlaşmaq" sözü, qocalmanın yalnız bioloji tərəfini deyil, eyni zamanda sosial və estetik tərəfini də əks etdirən, təsviri və ifadəli bir sözdür. Bu səbəbdən də ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda daha canlı və təsirli təsvirlər yaratmaq üçün tez-tez istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz