Karatlıq sifəti saylara qoşularaq, əşyanın karatla ölçülən miqdarını ifadə edir. "Karat" termini, əsasən qiymətli daşların, xüsusilə də brilyantların çəkisini ölçmək üçün istifadə olunan bir vahiddir. Bir karat 0.2 qrama bərabərdir. Beləliklə, "iki karatlıq brilyant" ifadəsi 0.4 qram ağırlığında olan bir brilyantı göstərir.
Karatlıq, sadəcə bir ölçü vahidini göstərməkdən kənara çıxaraq, əşyanın dəyərini də bilməyə imkan yaradır. Çünki qiymətli daşlarda karat həm çəki, həm də həcm ilə birbaşa əlaqəlidir. Daha çox karatlı bir daş, adətən, daha böyük və daha dəyərli olur. Amma karatın öz-özlüyündə dəyər təyin etməsi üçün daşın keyfiyyəti (rəngi, parıltısı, təmizliyi) də nəzərə alınmalıdır. Məsələn, 1 karatlıq mükəmməl təmizlikdə brilyant, 2 karatlıq, lakin keyfiyyətcə aşağı brilyantdan daha qiymətli ola bilər.
Misal olaraq, "İki karatlıq brilyant" ifadəsi həm brilyantın çəkisini (0.4 qram), həm də onun nisbətən böyük ölçüsünü və yüksək dəyərini ifadə edir. "12 karatlıq bir brilyant üzüyü" ifadəsi isə daha böyük, daha ağır və daha qiymətli bir üzükdən bəhs edir. Bu mənada karatlıq, həm konkret bir ölçü, həm də zəriflik və dəyər ifadə edən bir keyfiyyət göstəricisi kimi istifadə olunur.
Tarixən karatın mənşəyi Hindistanla bağlıdır. Əvvəllər xurma toxumundan istifadə olunaraq qiymətli daşların çəkisi təxminən ölçülərdi. Daha sonra daha dəqiq ölçmələr üçün karat sistemi istifadəyə başladı.