Karlılıq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "işə yararlıq, gərəklilik, faydalılıq" kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir tərifə malikdir. Əslində, karlılıq müəyyən bir fəaliyyətin, layihənin və ya investisiyanın nə qədər gəlir gətirdiyini, sərf olunan resurslara görə nə qədər qazanc əldə olunduğunu göstərən bir ölçüdür.
Bu ölçü sadəcə "faydalı olmaq"dan daha çox şey deməkdir. Karlılıq, hədəflənən nəticənin əldə olunması üçün sərf olunan vəsait, zaman, əmək və digər resursların səmərəliliyini qiymətləndirir. Yəni, əldə olunan fayda ilə sərf olunan resurslar arasındakı nisbəti müəyyənləşdirir. Məsələn, bir biznesin karlılığı onun gəlirlərinin xərclərindən nə qədər çox olduğunu göstərir. Bir layihənin karlılığı isə, layihənin həyata keçirilməsi üçün sərf olunan vəsaitə nisbətən əldə olunan faydanın miqdarını əks etdirir.
Karlılığın müəyyən edilməsi üçün müxtəlif üsullar və göstəricilər mövcuddur. Bunlara mənfəətlilik, gəlirlilik, investisiya gəliri və s. daxildir. Hər bir göstərici müxtəlif kontekstlərdə karlılığı fərqli aspektlərdən qiymətləndirir. Məsələn, bir investisiyanın karlılığı, investisiyanın gətirdiyi gəlirin investisiya məbləğinə nisbətini göstərən ROI (Return on Investment) göstəricisi ilə ölçülə bilər.
Beləliklə, karlılıq, sadəcə "işə yararlıq"dan daha geniş bir məfhum olub, müəyyən bir fəaliyyətin nə qədər səmərəli və rentabel olduğunu dəqiq ölçməyə imkan verən bir iqtisadi göstəricidir. Bu göstərici həm biznes qərarlarının verilməsində, həm də layihələrin planlaşdırılması və idarə olunmasında böyük əhəmiyyət kəsb edir.