izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kəklik₂ sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir. Əsasən, "kəkil" sözünün sinonimi kimi qəbul edilir və atın başının, yəni alnının və yuxarı dodağının üst hissəsindəki tükləri, xüsusilə də bu tüklərin qalın, sıx və uzun olmasını ifadə edir. M. Hüseynin misalında olduğu kimi, "bəy atın kəkliyini sığalladı" ifadəsi atın başındakı bu tüklərə toxunmasını, ehtimal ki, sevgi və ya məhəbbət ifadəsi olaraq oxşamasını bildirir.

Lüğətlərdə daha az rast gəlinən, lakin mövcud olan mənalardan biri də, quş növü olan kəkliyə bənzər, xüsusilə də tüklərinin rəng və formasına görə bənzətmə mənasındadır. Bu mənada kəklik sözü daha çox poetik və ya metaforik ifadələrdə işlənə bilər. Məsələn, "saçları kəklik kimi qıvrım idi" kimi.

Kəklik sözünün maraqlı tərəflərindən biri də onun fonetik yaxınlığı və semantik əlaqəsidir. "Kəkil" sözü ilə eyni kökdən gələn bu söz, atın başındakı tüklərin xüsusi bir formasını və ya görünüşünü ifadə etməklə yanaşı, eyni zamanda bu atın nəcibliyini, gözəlliyini və ya gücünü də simvolizə edə bilər. Belə ki, güclü və nəcib atların adətən daha qalın və gözəl kəkili olurdu. Bu səbəbdən də kəklik sözü, sadə bir anatomik xüsusiyyəti ifadə etməklə yanaşı, mədəniyyətimizdə atın və atçılığın əhəmiyyətini də əks etdirir.

Nəticə olaraq, kəklik sözü sadə bir leksik vahiddən çox, tarixi, mədəni və estetik çağrışımları olan bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz