Kəlbətin (ər. kəlbəteyn – ikidişli it) adından da göründüyü kimi, iki ağızlı, maşaşəkilli bir metal alətdir. Adının etimologiyası "ikidişli it" ifadəsindən gəlir ki, bu da alətin iki əyri dişinə və tutma, dartma funksiyasına işarədir. Qədim dövrlərdən bəri istifadə edilən bu sadə, lakin çox yönlü alət müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunmuşdur.
Kəlbətinin əsas funksiyası müxtəlif materialları tutmaq, dartmaq və ya bükərək kəsməkdir. Misal üçün, taxtadan mıxları çıxarmaq, tel və ya məftili kəsmək, kiçik metal əşyaları tutmaq və bəzi mexaniki işləri yerinə yetirmək üçün istifadə olunur. Qədimdə daha çox dəmirçi, nalbant və ya dülgər kimi sənətkarlar tərəfindən istifadə olunsa da, bu gün də ev təsərrüfatlarında və bəzi peşələrdə öz aktuallığını qoruyub saxlayır.
Kəlbətinin dizaynı sadəliyindən qaynaqlanan möhkəmliyi ilə seçilir. İki əyri, iti dişə malik olması ona müxtəlif formalı əşyaları möhkəm tutma imkanı verir. Materialı dəmir və ya polad kimi möhkəm metallardan hazırlanması uzunömürlülüyünü təmin edir. Bəzən, tutulan əşyanın səthinə zərər verməmək üçün dişlərin ucu yumşaldılır və ya örtülür.
Kəlbətin, görünüşünün sadəliyinə baxmayaraq, uzun tarixə malikdir və əmək alətləri tarixinin vacib bir hissəsini təşkil edir. Onun tətbiq sahəsinin genişliyi və davamlılığı, bu alətin insan həyatında mühüm rol oynadığını göstərir. Müasir texnologiyanın inkişafına baxmayaraq, kəlbətin kimi sadə və effektiv alətlərin hələ də öz əhəmiyyətini qoruması maraqlıdır.