izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kərt: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan "kərt" sözü, əsasən ağac emalı ilə məşğul olan ustalar tərəfindən işlənən bir termindir. Sadəcə "ağac parçasının iki yoğun yeri arasında çuxur, ya qazılmış nazik yer" kimi tərif edilməkdən daha çox məna ehtiva edir. Kərt, əslində, ağacın özünün təbii quruluşundan və ya süni şəkildə yaradılmış bir zəif nöqtəsindən bəhs edir. Bu zəif nöqtənin meydana gəlməsinin səbəbləri müxtəlif ola bilər: ağacın böyümə prosesində yaranmış qüsurlar, düyünlər, qabıq altında qalmış hissələr və ya əl ilə qazılmış, oyulmuş kiçik kanallar.

Kərtin ölçüləri də dəyişkən ola bilər; çox nazik bir yarıqdan tutmuş, nisbətən geniş və dərin bir çuxura qədər müxtəlif formalarda ola bilər. Bu ölçülər ağacın növündən, kərtin yaranma səbəbindən və əlbəttə ki, onu yaradan şəxsin niyyətindən asılıdır. Məsələn, bir ağac ustalı tərəfindən hazırlanan bəzi alətlərdə, kərt xüsusi olaraq yaradılır ki, həmin hissəyə başqa bir hissə birləşdirilsin və ya bir mexanizm yerləşdirilsin.

Tarixi kontekstdə, kərtin ağac emalında müxtəlif funksiyaları olmuş ola bilər. Məsələn, köhnə inşaat üsullarında, ağac dirəklərinin birləşdirilməsi üçün kərtlərdən istifadə edilmiş ola bilər. Bu cür kərtlər çox güclü birləşmələr yaratmaq üçün xüsusi şəkildə hazırlana bilərdi. Beləliklə, "kərt" sözünün sadə bir tərifdən çox, sənətkarlığın, incə işləmənin və ənənəvi tikililərin tarixini özündə əks etdirən bir termin olduğu aydın olur.

Müasir dövrdə də kərt anlayışı ağac emalı ilə məşğul olanlar tərəfindən istifadə olunur. Ağac emalı ilə bağlı texniki lüğətlərdə bu terminin daha dəqiq tərifləri verilə bilər, lakin onun əsas mənası dəyişməz olaraq qalır: ağacın iki yoğun hissəsi arasındakı zəif nöqtə, çuxur və ya nazik yer.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz