izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kilidləmə (kilid+ləmə): "Kilidləmək" felindən törəmiş isimdir. Əsas mənası bir şeyin kilidlənməsi, bağlanması, hərəkətsiz vəziyyətə gətirilməsidir. Bu, fiziki bir kilidləmə (məsələn, qapının kilidlənməsi) və ya məcazi bir kilidləmə (məsələn, informasiyanın kilidlənməsi, fikrin kilidlənməsi) ola bilər. İlk mənada, bir obyektin hərəkətsizliyinə, açılmasının qarşısının alınmasına işarə edir. Bu mənada "qapını kilidləmək", "kompyuter faylını kilidləmək" kimi ifadələrdə istifadə olunur.

İkinci mənada isə, "qıfılbənd" sözünün 2-ci mənası ilə sinonim kimi istifadə olunur. Bu mənada "kilidləmə" bir növ məhdudiyyət, sərhəd və ya maneə kimi başa düşülür. Məsələn, bir fikrin, ideyanın, yaradıcılığın inkişafının "kilidlənməsi" yaradıcılıq prosesinin dayandırılması, özünü ifadə etmək imkanının məhdudlaşdırılması mənasını verir. Bu mənada, həmçinin əsərlərdə, ədəbiyyatda qəhrəmanın daxili mübarizələri, psixoloji maneələr və ya həyatının müəyyən bir dövrünün sabitliyi kimi təsvir edilə bilər.

Nümunə olaraq verilən şeir parçasında ("saz çalmasa da, çalğı tanıyan, havacatdan, gözəlləmədən, kilidləmədən, deyişmədən başı") "kilidləmə" sözü ehtimal ki, ikinci mənada, yəni şairin yaradıcılıq prosesinin, ifadə vasitələrinin, özünü ifadə etmək qabiliyyətinin məhdudlaşdırılmasını ifadə edir. "Havacatdan", "gözəlləmədən" və "deyişmədən" ifadələri ilə birlikdə istifadə olunması bu fikri daha da dəqiqləşdirir. Sözün bu kontekstdə istifadəsi onun məcazi və incə bir məna kəsb etdiyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz