izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kişi: İnsan cinsinin iki əsas bioloji qrupundan biri; qadının əks cinsi. Termin sadəcə bioloji cins fərqini ifadə etməklə yanaşı, sosial, mədəni və psixoloji baxımdan da müxtəlif interpretasiyalara malikdir. Tarix boyu kişilərə müxtəlif mədəniyyətlərdə müxtəlif rollar və vəzifələr tapşırılmış, onlardan gözləntilər fərqlənmişdir.

Bioloji baxımdan kişi, XY xromosom cütünə malik olan, spermatozoid ifraz edən və fiziki quruluşuna görə qadından fərqlənən bir insandır. Lakin cinsiyyətin yalnız biologiya ilə izah edilməsi kifayət deyil. Çünki sosial cəmiyyətlər kişi və qadın rollarını müəyyən edərək, onlara müxtəlif davranış nümunələri və gözləntilər yükləyir. Bu rolların müəyyən edilməsi, zaman və coğrafiyaya görə dəyişə bilir.

Məsələn, bəzi mədəniyyətlərdə kişi güc, qüvvət və rəhbərliklə assosiasiya olunur, digər mədəniyyətlərdə isə daha yumşaq və qayğıkeş rollar da kişilərə aid edilə bilər. Ata sözündə ("Arvad üzlü kişidən, kişi üzlü arvaddan əlhəzər") ifadə olunan da məhz bu sosial və psixoloji aspektləri əks etdirir. Bu atalar sözü, cins rollarına dair o dövrün ictimai gözləntilərinə işarə edir və "kişi" anlayışının sadəcə bioloji mənasından kənara çıxaraq, sosial normalara uyğun davranışları əhatə etdiyini göstərir.

Beləliklə, "kişi" sözünün mənası həm bioloji cins fərqini, həm də müxtəlif mədəniyyətlərdəki sosial rolları, gözləntiləri və stereotipləri əhatə edən daha geniş bir məfhumdur. Bu məfhumun tarixi kontekstdə təhlili, insan cəmiyyətlərinin inkişafı və dəyişikliyi barədə dəyərli məlumatlar verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz