Kişilənmə: "Kişilənmək" felindən törəmiş isimdir. Sadəcə olaraq "kişilənmək" felinin hərəkətinin nəticəsini, prosesini və ya vəziyyətini ifadə edir. Lakin bu, sadə bir tərif deyil. Kişilənmə anlayışı, bioloji, psixoloji və sosial aspektləri özündə birləşdirən kompleks bir prosesdir.
Bioloji Kişilənmə: Bu, cinsi yetkinliyə çatma prosesi ilə sıx bağlıdır. Androgen hormonlarının təsiri altında kişi cinsiyyət orqanlarının inkişafı, bədənin formasının dəyişməsi (səsin qalınlaşması, tüklənmənin artması və s.) bioloji kişilənmənin əsas göstəriciləridir. Bu proses genetik cəhətdən təyin olunur və müəyyən bir vaxt aralığında baş verir.
Psixoloji Kişilənmə: Kişi rolu ilə bağlı inancların, dəyərlərin və davranış nümunələrinin formalaşması prosesidir. Bu proses sosial mühitin, ailənin, məktəbin və cəmiyyətin təsiri altında baş verir. Kişilənmənin psixoloji tərəfi, cəmiyyətin kişilərə qarşı gözləntiləri ilə fərdin özünü necə qəbul etməsi arasındakı mürəkkəb qarşılıqlı əlaqəni əks etdirir. Kişilərin özünüifadə formaları, əlaqə qurma üsulları və həyatda qarşılaşdıqları problemlərlə mübarizə strategiyaları bu prosesin təsiri altında formalaşır.
Sosial Kişilənmə: Cəmiyyət tərəfindən kişilərə aid edilən rolların, vəzifələrin və gözləntilərin öyrənilməsi və qəbul edilməsi prosesidir. Bu, mədəniyyətdən asılı olaraq müxtəlif formalar ala bilər. Məsələn, bəzi mədəniyyətlərdə kişilərə daha çox güc və dominantlıq rolu verilir, digərlərində isə daha çox əməkdaşlıq və qayğıkeşlik gözlənilir. Sosial kişilənmə, fərdin cəmiyyətin gözləntilərinə uyğunlaşması və özünü sosial qrupun bir üzvü kimi tanıması ilə bağlıdır.
Beləliklə, kişilənmə sadəcə bioloji bir proses deyil, həm də mürəkkəb psixoloji və sosial təsirlərin nəticəsində formalaşan bir prosesdir. Bu prosesin müxtəlif mədəniyyətlərdə fərqli formalar alması və fərdin həyatının müxtəlif sahələrinə təsir etməsi onun əhəmiyyətini daha da artırır.