Kollektivləşdirilmə: Kənd təsərrüfatı istehsalının fərdi mülkiyyətdən kollektiv mülkiyyətə keçid prosesi. Bu, torpaqların, heyvanların və digər istehsal vasitələrinin fərdi fermerlərdən kolxoz və sovxoz kimi kollektiv təsərrüfatlara verilməsini əhatə edir. Proses əsasən, XX əsrin ortalarında Sovet İttifaqında və onun təsiri altındakı ölkələrdə həyata keçirilmişdir.
Kollektivləşdirilmənin mahiyyəti, kənd təsərrüfatı istehsalının səmərəliliyinin artırılması, məhsuldarlığın yüksəldilməsi və kənd əhalisinin həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması kimi ideoloji məqsədlərlə izah olunsa da, praktikada çoxlu problemlər yaratmışdır. Fərdi mülkiyyət hüququnun ləğvi, məcburi kollektivləşdirmə, fermerlərin torpaqlarından və mal-qarasından məhrum edilməsi, böyük miqdarda istehsal itkisi və aclıqların baş verməsi kimi ağır nəticələrə səbəb olmuşdur.
Kollektivləşdirilmə siyasəti güclü məcburiyyət və repressiya ilə müşayiət olunmuşdur. Döyüşkən kənd əhalisinin müqavimətinin qarşısını almaq üçün fermerlər repressiyaya məruz qalmış, sürgün edilmiş, həbs olunmuş və hətta güllələnmişlər. Bu proses kənd həyatında dərin sosial-iqtisadi və psixoloji izlər buraxmış, nəsillər boyu təsirini göstərmişdir.
Tarixçilər kollektivləşdirilməni müxtəlif baxımdan qiymətləndirirlər. Bəziləri onu məcburiyyət və repressiya ilə dolu bir siyasət kimi qınayır, digərləri isə sosial-iqtisadi inkişaf üçün zəruri bir addım kimi təqdim edirlər. Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, kollektivləşdirilmənin nəticələri əsasən mənfi olmuş və əhalinin həyat səviyyəsini yüksəltmək əvəzinə böyük itkilərə və əzablara səbəb olmuşdur. Bu proses, Sovet İttifaqının və onun təsiri altındakı ölkələrin tarixində ən qaranlıq səhifələrdən biri kimi qalır.