Kolloid (yun. kolla – yapışqan və eidos – bənzər) termini, görünüşündə həll olmuş kimi görünən, lakin əslində həll olunmayan, çox kiçik hissəciklərdən (1 nm ilə 1 mkm arasında) ibarət dispers sistemlərə aid edilir. Bu hissəciklər, məhlulun içində asılı vəziyyətdə qalır və sadə məhlullardan fərqli olaraq, üzvi pərdələrdən keçə bilmirlər. Beləliklə, kolloid sistemlər həm həll olunmuş maddə, həm də suspenziya arasında bir ara forma təşkil edir.
Kolloidlərin ən əsas xüsusiyyəti onların hissəciklərinin ölçüsüdür. Bu ölçü, maddənin xassələrini əsaslı şəkildə müəyyən edir. Məsələn, bu ölçü səth gərginliyinin yüksək olmasına, Tyndall effektinin müşahidə olunmasına (işığın kolloid məhlulda səpələnməsi) və Brownien hərəkətinin (kolloid hissəciklərinin təsadüfi hərəkəti) səbəb olur. Kolloidlər qatı, maye və qaz fazasında ola bilər. Məsələn, duman (qazda maye), tüstü (qazda qatı), süd (mayede maye), jelatin (mayede qatı), qızıl kolloidi (mayede qatı) kolloid sistemlərin nümunələridir.
Kolloidlərin tərkibinə zülallar, nişasta, yapışqan, qızıl, gümüş kimi müxtəlif maddələr daxildir. Bu maddələr təbiətdə geniş yayılmış və canlı orqanizmlərin həyatında mühüm rol oynayırlar. Məsələn, qan, hüceyrə sitoplazması, süd kolloid sistemlərdir. Sənayedə də kolloidlər geniş istifadə olunur: boyaqlar, plastiklər, kağız, dərman preparatlarının hazırlanmasında.
Ümumiyyətlə, kolloidlər özlərinin unikal xassələri sayəsində elmin və texnikanın müxtəlif sahələrində geniş tətbiqini tapmışlar. Onların öyrənilməsi fizikanın, kimyanın və biologiyanın kəsişmə nöqtəsini təmsil edir və elmi araşdırmalar üçün hələ də böyük potensiala malikdir.