Kolloidal (yun. kolla – yapışqan və eidos – görünüş, forma) sifəti, əsasən kimyada istifadə olunan bir termindir. Sözün etimologiyası, kolloid maddələrin yapışqanlara bənzər, qatılaşmış, lakin həqiqi mənada məhlul deyil, dispers sistem kimi davranışını əks etdirir.
Kolloid sistemlər, həll olunan hissəciklərinin (dispers faza) ölçüsü ilə xarakterizə olunur. Bu hissəciklər 1 nanometr ilə 1 mikrometr arasında dəyişir və bu, onları həm həqiqi məhlullardan, həm də suspenziyalardan fərqləndirir. Həqiqi məhlullarda həll olunan maddənin hissəcikləri çox kiçikdir (1 nm-dən az) və gözlə görünmür, suspenziyalarda isə daha böyükdür (1 mikrometrdən çox) və asanlıqla çökür.
Kolloidal məhlullar, adından da göründüyü kimi, kolloid hissəciklərinin bir mayedə (dispers mühitdə) paylanması ilə əmələ gəlir. Bu hissəciklər mayenin içində asılı vəziyyətdə qalır və çökmür, çünki onlar Brownian hərəkəti adlanan təsadüfi hərəkətə malikdirlər. Bu hərəkət, mayenin molekullarının kolloid hissəciklərinə təsadüfi toqquşmaları nəticəsində yaranır.
Kolloidal sistemlər təbiətdə geniş yayılıb və canlı orqanizmlərin funksiyalarında mühüm rol oynayır. Məsələn, qan plazması, süd, qida məhsullarında olan bir çox maddələr kolloid halında olur. Sənayedə də kolloidlər geniş tətbiq olunur: boya, lak, plastik, kauçuk kimi materialların istehsalında istifadə olunur.
Kolloidal xassələrə Tyndall effekti (işığın kolloid məhlulda səpələnməsi), elektroforez (kolloid hissəciklərinin elektrik sahəsində hərəkəti) və koaqulyasiya (kolloid sistemin çökməsi) daxildir. Bu xassələr kolloid sistemlərin kimyəvi tərkibindən və fiziki xüsusiyyətlərindən asılıdır.