Kompilyasiyaçı: İnformatika və proqramlaşdırma sahəsində kompilyasiyaçı, insan tərəfindən yazılmış yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilində (məsələn, C++, Java, Python) yazılmış mənbə kodunu maşın kodu adlanan, kompüterin birbaşa başa düşə biləcəyi aşağı səviyyəli koda çevirən proqramdır. Bu, kompilyator kimi də tanınır.
Sadəcə "kompilyasiya ilə məşğul olan adam, kompilyasiya müəllifi" tərifi kompilyasiyaçı proqramın əsl mahiyyətini tam əks etdirmir. Çünki kompilyasiyaçı bir insan deyil, bir proqramdır. İnsanın roluna gəldikdə isə, biz kompilyasiyaçı proqramı yazan və ya onun fəaliyyətini təkmilləşdirən proqramçılardan danışa bilərik. Onlar kompilyatorların dizaynı, inkişafı və optimallaşdırılması üzərində işləyirlər.
Kompilyasiyaçının əsas vəzifəsi, insan üçün daha rahat olan yüksək səviyyəli dillə yazılmış proqram kodunu, kompüterin prosessoru üçün başa düşülən, yəni maşın kodu olan bir formaya çevirməkdir. Bu çevrilmə prosesi kompilyasiya adlanır və bir çox mürəkkəb mərhələlərdən ibarətdir: leksik analiz, sintaksis analiz, semantik analiz, kod generasiyası və optimallaşdırma. Kompilyasiyaçı, bu mərhələləri ardıcıl olaraq yerinə yetirir və nəticədə icrası mümkün olan bir proqram yaradır.
Maraqlı bir məqam odur ki, kompilyasiyaçıların özləri də müxtəlif proqramlaşdırma dillərində yazıla bilər. Bəzi kompilyasiyaçılar digər kompilyasiyaçılar tərəfindən yaradılır, bu da proqramlaşdırma aləminin özünəməxsus bir rekursiyasını əks etdirir. Müxtəlif kompilyasiyaçıların performansı, kod optimallaşdırma qabiliyyəti və dəstəklədiyi proqramlaşdırma dilləri də fərqlənə bilər. Bu fərqlər proqramın sürəti, ölçüsü və resurs istehlakı kimi faktorlara təsir göstərir.