Kömürlük sözü, Azərbaycan dilində evlərdə kömürün saxlanması üçün ayrılmış yerə verilən addır. Sadəcə "kömür anbarı" kimi tərif edilməkdən daha çox, kömürlüyün özünəməxsus bir atmosferi və hətta bəzən gizli bir yeri var. Təsəvvür edin: qaranlıq, nəmli, kömürün qoxusu ilə dolu bir yer, bəzən ev sakinlərinin nadir istifadə etdiyi, çox vaxt unudulmuş bir guşə.
Kömürlüyün ölçüləri evlərin ölçülərinə və kömür ehtiyacına uyğun olaraq dəyişirdi. Kiçik evlərdə dar bir şkafdan, daha böyük evlərdə isə ayrıca bir otaqdan ibarət ola bilərdi. Divarları adətən kərpic və ya daşdan, tavanı isə taxtadan düzəldilirdi. Havanın sərbəst dövran etməsi üçün kiçik hava dəlikləri ola bilirdi. Ancaq bu hava dəlikləri, kömürün nəmliyi udmasının qarşısını almaq üçün bəzən bağlanırdı.
Kömürlüyün yerləşdirilməsi də maraqlıdır. Çox vaxt evin daha sərin və qaranlıq bir yerində, məsələn, zirzəmidə və ya evin arxa tərəfində yerləşdirilirdi. Bu, həm kömürün təmiz qalmasına, həm də evin digər hissələrini kömür tozundan qorumasına kömək edirdi. Həmçinin, mətn nümunəsində göstərildiyi kimi, bəzi hallarda taxtapuş altında, yəni girişin çətin olduğu yerlərdə də kömürlüklər olurdu. Bu, təhlükəsizlik baxımından da əhəmiyyətli idi.
Ümumilikdə, kömürlük sadəcə bir anbar deyildi; o, keçmiş həyat tərzinin, enerji mənbələrinin və ev təsərrüfatlarının təşkilinin simvolu idi. Kömürlüyün görünüşü, yerləşdirilməsi, ölçüləri və vəziyyəti həmin dövrün məişət həyatının bir hissəsi haqqında çox şey danışır.