izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kütləşmək – Fəal fel. Bir əşyanın iti ucunun, kəsici qabiliyyətinin itirilməsi, kəsə bilməmək halına gəlməsi deməkdir. Bu, yalnız fiziki bir proses deyil, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada kütləşmə, bir alətin, məsələn, baltanın, bıçağın və ya qayçının istifadə nəticəsində kəsici kənarının söykənmədən, deformasiyadan və ya aşınmadan dolayı itiliyini itirməsi deməkdir. Bu, metalların aşınması, əyilməsi və ya sınması kimi amillərlə əlaqədardır. Kütləşmiş bir alət öz funksiyasını lazımi səviyyədə yerinə yetirə bilmir, daha az effektiv olur və bəzən istifadəsiz hala düşür.

Məcazi mənada isə “kütləşmək” zəifləmə, idarə olunmaz hala düşmə, effektivliyin itirilməsi mənasında işlənir. Məsələn, bir insanın zehni qabiliyyətlərinin zəifləməsi, düşüncə sürətinin yavaşlaması, qərar vermə qabiliyyətinin azalması "zehinin kütləşməsi" kimi ifadə oluna bilər. Bu, yaşlanma, xəstəlik və ya digər amillərlə əlaqədar ola bilər. Eləcə də, bir qurumun və ya sistemin idarəetmə qabiliyyətinin azalması, yeniliklərə adaptasiya etmək qabiliyyətinin zəifləməsi də kütləşmə kimi təsvir oluna bilər. Kütləşmə, həm fiziki, həm də məcazi mənada, bir prosesin tədricən zəifləməsi və effektivliyini itirməsi deməkdir.

Ədəbiyyatda “kütləşmə” termini həm fiziki əşyaların, həm də insanların və ya sistemlərin fəaliyyətsizliyini, idarəolunmazlığını ifadə etmək üçün istifadə olunur, buna görə də şairlər və yazıçılar tərəfindən təsviri və məcazlı dildə tez-tez işlədilir. Misal olaraq şeirdəki "Balta kütləşib. Bıçaq kütləşib" misrası həm alətlərin köhnəlməsini, həm də məcazi olaraq insanların qüvvə və qabiliyyətlərinin itməsini ifadə edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz