Kvadrat [lat. quadratus - dördbucaqlı] Riyaziyyatda dörd tərəfi və dörd bucağı bərabər olan düzbucaqlı bir çoxbucaqlıdır. Hər tərəfinin uzunluğu “a” ilə işarə olunarsa, kvadratın sahəsi a² (a kvadratı) düsturu ilə hesablanır. Bu sadə görünən forma əsrlər boyu riyaziyyatın, həndəsənin və incəsənətin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Kvadratın bərabər tərəfləri və bucaqları onu simmetriya və tarazlıq rəmzi edir.
Kvadrat yalnız riyaziyyatda deyil, həm də gündəlik həyatımızda geniş yayılmışdır. Biz hər gün kvadrat formalı əşyalarla – kərpiclər, pəncərələr, masalar, şəkillər və s. – qarşılaşırıq. Memarlıqda, dizaynda və incəsənətdə kvadrat forma tez-tez istifadə olunur, çünki o, sabitlik, möhkəmlik və tarazlıq hissi yaradır. Məsələn, bir çox qədim və müasir binaların əsasında kvadrat və ya kvadratlara əsaslanan formalar dayanır.
Kvadratın mənası yalnız fiziki formada deyil, həm də məcazi mənada da mövcuddur. Məsələn, “kvadrat metr” sahə ölçü vahidi kimi istifadə olunur. Həmçinin, “kvadrat” sözü bəzən kvadrat şəklində olan bir şeyə istinad etmək üçün də işlədilir: “kvadrat kərpic”, “kvadrat masa” və s. Sözün bu məcazi istifadəsi onun geniş yayılmasını və gündəlik dilə hopmasını göstərir.
Qədim dövrlərdən bəri kvadrat, mükəmməllik və tarazlığın simvolu olaraq müxtəlif mədəniyyətlərdə mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir. O, bəzən sabitliyi, qüsursuzluğu və düzlüyü təmsil edir. Bu səbəbdən də, kvadrat forma incəsənətdə və arxitekturada geniş istifadə olunmuş və müxtəlif simvolik mənalar daşıyıb.