Qaçılmaz sifəti, bir hadisənin, vəziyyətin və ya nəticənin qarşısını almağın mümkün olmadığını, onun labüd baş verəcəyini bildirir. Başqa sözlə, qaçılmaz olan bir şeydən yayınmaq mümkün deyildir, o, mütləq baş verəcəkdir. Bu söz, həm təbii hadisələrə, həm də insan həyatının təsadüfi və ya qədərən aspektlərinə aid edilə bilər.
Məsələn, "qaçılmaz ölüm" ifadəsi insan həyatının sonunun dəyişməz bir həqiqət olduğunu vurğulayır. Heç kəs ölümdən qaçmaq mümkün deyil. Eyni şəkildə, "qaçılmaz nəticələr" ifadəsi müəyyən səbəblərin mütləq müəyyən nəticələrə gətirib çıxaracağını göstərir. Bu nəticələrin qarşısını almaq üçün ediləcək hər hansı bir cəhd boşa çıxacaqdır.
Qaçılmaz sözünün sinonimləri arasında "labüd", "məcburi", "qaçınılmaz", "əvvəlcədən müəyyən edilmiş" və s. kimi sözləri göstərmək olar. Lakin, "qaçılmaz" sözü bu sinonimlərdən fərqli olaraq, daha çox qaçınılmazlığın ağır və qeyri-dəyişən bir həqiqət olduğunu vurğulayır. Həmçinin, sözün özündə bir qədər qəzəb və ya acizlik hissi də hiss olunur.
Verilən misalda, "[Solmaz:] Artıq bu yaman odlardan və ölümün qaçılmaz varlığından başqa heç bir şey düşünmürəm" cümləsində "qaçılmaz varlıq" ifadəsi ölümün qarşısıalınmaz bir həqiqət olduğunu və Solmazın bu həqiqətlə barışdığını göstərir. Burada "qaçılmaz" sözü ölümün qaçınılmazlığını və bu həqiqətin Solmazın psixoloji vəziyyətinə necə təsir etdiyini daha effektli şəkildə ifadə edir.