Qafa (ər. قَافِیَة) sözü Azərbaycan dilində əsasən "baş" mənasında işlənir. Lakin sadəcə "baş" demək qədər dəqiq deyil. "Baş" daha geniş bir anlayışdır və insan başı, heyvan başı, quruluşun baş hissəsi kimi müxtəlif mənalarda istifadə olunur. "Qafa" isə daha çox insan başının sümük quruluşunu, xüsusilə də kəllə sümüyünü ifadə edir. Bu səbəbdən, "qafa" sözü daha konkret və anatomik bir termin kimi qəbul edilə bilər.
Misallar göstərən sitatda da bu məna özünü göstərir. M.S.Ordubadinin “Həkimin olmasa qırxıq qafası; Mərizə faidə verməz dəvas” misalında "qırxıq qafa" ifadəsi bilgisiz, savadsız və ya təcrübəsiz həkimin məcazi mənada "boş" başını ifadə edir. Burada "qafa" sadəcə fiziki baş mənasından çıxaraq, beynin fəaliyyəti və zəka ilə bağlı bir məcaz olaraq istifadə olunmuşdur.
Digər nümunədə isə, "Çar zabitlərinin qafasında iki şey hökm sürürdü: şəhvət və şərab" cümləsində "qafa" insanın düşüncə və istəklərinin mərkəzi, yəni beyni təmsil edir. Burada "qafa" sözü zabitlərin əxlaqsız və riyakar düşüncələrini vurğulamaq üçün işlədilib.
Beləliklə, "qafa" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas mənası insanın kəllə sümüyü və ya daha geniş mənada beyin və düşüncə qabiliyyəti ilə bağlıdır. Sadə "baş" sözündən fərqli olaraq, daha çox məcazi mənalarda da istifadə oluna bilir və bu da ona daha zəngin bir ifadə qüvvəsi verir.