Qançır sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında bədənin müəyyən bir hissəsində, dəri ilə ət arasına sıxışmış, bərkiyib laxtalanmış qan yığımını ifadə edir. Bu, sadəcə qanın dəri altında toplanması deyil, daha çox travma, zərbə, sıxılma və ya digər mexaniki təsirlər nəticəsində qan damarlarının zədələnməsi və qanın toxumalara sızması ilə yaranan bir vəziyyətdir.
Qançırın ölçüləri və görünüşü zədənin şiddətinə və yerinə görə dəyişir. Kiçik, ağrısız qançırlar adətən özlüyündə keçir, lakin daha iri və ağrılı qançırlar tibbi müdaxilə tələb edə bilər. Rəngi tünd qırmızıdan bənövşəyiyə qədər dəyişə bilər və toxunulduqda bərk, sərt bir toxuma malikdir.
Qançırın yaranma səbəbləri müxtəlifdir. Bunlara sürtmə, zərbə, sıxılma, əzilmə, həmçinin qanaxmanın nəticəsi kimi qan damarlarının zədələnməsi daxildir. İdman zamanı, qəza nəticəsində və ya gündəlik həyatda baş verən kiçik zədələnmələr qançırın əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər. Bəzi hallarda isə qançır daha ciddi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər, buna görə də böyük ölçülü, davamlı ağrı verən və ya digər simptomlarla müşayiət olunan qançırlar həkimə müraciət etməyi tələb edir.
Tarixən, qançırın müalicəsi üçün müxtəlif xalq təbabəti üsullarından istifadə olunmuşdur. Lakin bu üsulların elmi əsası olmaya bilər və hətta zərərli ola bilər. Müasir tibbdə qançırın müalicəsi əsasən zədənin şiddətinə və yerinə bağlıdır. Kiçik qançırlar üçün sadəcə dincəlmək və soyuq kompres qoymaq kifayət edə bilər. Daha böyük və ağrılı qançırlar üçün isə həkim məsləhəti və müalicəsi zəruridir.