Qandırılmaq sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir feldir. Sadəcə "anladılmaq" və ya "başadüşdürülmək" kimi dar mənalarla kifayətlənməkdən uzaq, daha çox kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar daşıyır.
Ən geniş mənasında, qandırılmaq hər hansı bir məlumatın, fikrin və ya hadisənin digər bir şəxsə çatdırılması, onun başa düşülməsini təmin etmək deməkdir. Bu, sadə bir izahdan tutmuş, mürəkkəb bir konsepsiyanın sistemli şəkildə öyrədilməsinə qədər müxtəlif formalarda ola bilər. Məsələn, bir müəllimin şagirdlərə dərs keçməsi, bir həkimin xəstəyə diaqnozunu izah etməsi və ya bir dostun digərinə bir məsələni başa salması qandırılmanın nümunələridir. Bu mənada, "qandırmaq" fəaliyyət göstərən şəxsin fəal iştirakını əks etdirir; o, sadəcə məlumatı verməklə kifayətlənməz, həm də onun qarşı tərəf tərəfindən tam başa düşülməsini təmin etməyə çalışır.
Lakin "qandırılmaq" sözü daha incə mənaları da özündə ehtiva edir. Məsələn, əgər birisi bir şeyin əsl mahiyyətini anlamaq üçün uzun müddət səy göstərmişdirsə və nəhayət, həqiqəti dərk etmişsə, bu da "qandırılmaq" kimi ifadə oluna bilər. Bu halda, "qandırılmaq" uzun və çətin bir prosesin sonucunda həqiqətə çatmağı, aydınlığa qovuşmağı ifadə edir. Bu mənada, söz passivdən daha çox aktiv bir prosesi, dərketməni əks etdirir.
Maraqlıdır ki, "qandırılmaq" sözü bəzən inandırılma, qənaətə gətirilmə kimi mənalarda da işlədilir. Məsələn, "onu bu fikrə qandıra bilmədim" ifadəsi şəxsin fikrini dəyişmək, onu müəyyən bir mövqeyə inandırmaq cəhdini əks etdirir. Bu isə "qandırılmaq" sözünün təsir gücünü və məna çalarlarının zənginliyini göstərir.
Beləliklə, "qandırılmaq" sözü sadəcə bir məlumatın verilməsindən daha çox, bir prosesi, bir qarşılıqlı əlaqəni ifadə edir. Bu proses anlama, dərketmə, inandırma və ya hətta müəyyən bir həqiqətə çatmağı özündə ehtiva edir. Sözün dəqiq mənası istifadə olunduğu kontekstdən asılıdır.