Qanmaz sözü Azərbaycan dilində bir neçə məna daşıyır və bu mənalar kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Əsas mənası "anlamaz, anlaqsız, düşüncəsiz, qanacaqsız" olmaqla yanaşı, "ədəbsiz, tərbiyəsiz" mənalarını da əhatə edir. Qanmaz insan, ətrafındakıların hisslərinə, fikirlərinə və haqlarına biganə yanaşır, onların sözlərini və hərəkətlərini anlamağa çalışmır və ya anlaya bilmir. Bu, həm zehni qabiliyyətlərin yetərsizliyindən, həm də tərbiyə çatışmazlığından qaynaqlana bilər.
Zehni cəhətdən qanmaz bir insanın düşüncə prosesi məhduddur, ətraf mühitdə baş verən hadisələri adekvat dərk etməkdə çətinlik çəkir. O, məntiqi əlaqələri qurmaqda, səbəb-nəticə əlaqələrini anlamaqda acizdir. Bu tip qanmazlıq, əqli gerilik və ya digər nevroloji problemlərlə əlaqəli ola bilər.
Davranış baxımından qanmazlıq isə ədəbsizlik və tərbiyəsizliklə ifadə olunur. Belə insanlar sosial normaları gözləmirlər, başqalarının hüquqlarına hörmət etmirlər, əxlaqsız və sayğısız davranırlar. Onların əməlləri başqalarında narazılıq, qıcıqlanma və hətta qəzəb yaradır. Bu növ qanmazlıq əsasən tərbiyənin və əxlaqi dəyərlərin çatışmazlığından qaynaqlanır.
Ümumilikdə, "qanmaz" sözü həm zehni, həm də davranışsal çatışmazlığı ifadə edən mənfi bir keyfiyyəti təsvir edir. Bu sözün istifadəsi kontekstdən asılı olaraq daha çox zehni cəhəti, ya da davranışsal cəhəti vurğulamaq məqsədi daşıya bilər. Məsələn, "qanmaz bir maşın" ifadəsi maşının texniki baxımdan səhv işləməsini, halbuki "qanmaz bir insan" ifadəsi isə həmin insanın əxlaqsız və tərbiyəsiz olmasını bildirir.