Sayğısız sifəti, əsasən, bir şəxsin və ya qrupun başqalarına qarşı hörmətsizlik, ehtiram göstərməmə, laqeydlik və ya saymazlıq nümayiş etdirməsini ifadə edir. Lüğətlərdəki "ehtiram göstərməyən, hörmət etməyən, hörmət gözləməyən, saymazlıq göstərən, saymaz" kimi təriflər bu mənanı əhatə etsə də, daha geniş kontekstdə izah etmək mümkündür.
Sayğısızlıq, sadəcə hörmətsizlikdən daha çox, bəzən qəsdən həddini aşan, başqasının hisslərinə və hüquqlarına məhəl qoymayan bir davranışı ifadə edə bilər. Bu, sözlərdə, hərəkətlərdə və ya hətta susqunluqda özünü göstərə bilər. Məsələn, kiminsə fikirlərinə qulaq asmamaq, kəsici və hörmətsiz danışmaq, başqasının əməyinə və şəxsiyyətinə hörmətsizlik etmək, verilən tapşırıqlara laqeyd yanaşmaq sayğısız davranış nümunələridir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "sayğı" kökünün hörmət, ehtiram, qiymətləndirmə mənalarını ifadə etdiyini görərik. "-sız" şəkilçisi isə mənfi məna ifadə edir. Beləliklə, "sayğısız" sözü əslində "sayğıdan məhrum olan", "sayğı göstərməyən" mənasını verir.
Müxtəlif cümlələrdə "sayğısız" sözünün işlənməsinə dair nümunələr:
- Onun sayğısız davranışı hamını hiddətləndirdi.
- Sayğısız şəkildə danışmaq qəbuledilməzdir.
- Bu sayğısız işçiləri işdən çıxarmaq lazımdır.
- O, yaşlılara qarşı olduqca sayğısız davranırdı.
- Sənədlərlə sayğısız davranmaq ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.
Gördüyümüz kimi, "sayğısız" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənərək fərqli dərəcələrdə hörmətsizlik və laqeydliyi ifadə edə bilər. Sözün mənası həmişə kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşdirilməlidir.