Qanunauyğunluq – bir-biri ilə bağlı hadisələr arasında mövcud olan zəruri və səbəb-nəticə əlaqəsinin ifadəsidir. Bu əlaqə təsadüfi deyil, obyektiv qanunlar tərəfindən müəyyən edilir və bu qanunların təsiri altında baş verir. Qanunauyğunluq, hadisələrin inkişafını proqnozlaşdırmağa və onların gələcək vəziyyətini müəyyən etməyə imkan verən əsasdır.
Qanunauyğunluq anlayışı elmin əsasını təşkil edir. Elmi tədqiqatların məqsədi, təbiətdə və cəmiyyətdə baş verən hadisələrin arxasında gizlənən qanunauyğunluqları aşkarlamaq və təsvir etməkdir. Bu qanunauyğunluqların aşkarlanması, hadisələrin səbəblərini anlamağa, onların gedişatını proqnozlaşdırmağa və hətta idarə etməyə imkan verir.
Qanunauyğunluq sadəcə olaraq təkrarlanan hadisələrin ardıcıllığı deyil. O, daha dərin bir əlaqəni, zəruri bir asılılığı ifadə edir. Məsələn, yerin Günəş ətrafında fırlanması sadəcə bir təkrarlanan hərəkət deyil, cazibə qüvvəsinin obyektiv qanunauyğunluğunun nəticəsidir. Bu qanunauyğunluq, fırlanmanın sürətini, trayektoriyasını və digər xüsusiyyətlərini müəyyən edir.
Qanunauyğunluğun müxtəlif səviyyələri mövcuddur. Sadə fiziki qanunlardan tutmuş, mürəkkəb sosial və iqtisadi proseslərdəki qanunauyğunluqlara qədər geniş bir spektr əhatə edir. Ancaq bütün hallarda, qanunauyğunluq, hadisələrin baş verməsinin zəruri və təkrarlanan xüsusiyyətini ifadə edir. Bu anlayışın dərk edilməsi, həm elm, həm də həyatın müxtəlif sahələrində düzgün qərarlar qəbul etmək üçün çox vacibdir.
Qısacası, qanunauyğunluq, təsadüfilikdən fərqli olaraq, hadisələrin səbəb-nəticə əlaqələri ilə müəyyən olunan, obyektiv və zəruri əlaqəsini bildirir və elmin əsasını təşkil edir. Bu anlayışın dərindən öyrənilməsi həm elmin inkişafı, həm də insan fəaliyyətinin digər sahələrində irəliləyişə gətirib çıxarır.