izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qanunnamə (ər. qanun və fars. namə-dən) – müəyyən bir sahəyə, dövrə və ya mövzuya aid qanun və qaydaların sistematik şəkildə toplanmış və təşkil olunmuş yazılı məcmuəsi, qanunlar toplusu, qanunlar kitabçasıdır. Sadəcə bir neçə qanunun bir yerə yığılmasından daha çox, məntiqi ardıcıllıqla, ümumi prinsiplər əsasında strukturlaşdırılmış bir sistem təşkil edir.

Qanunnamənin mahiyyəti, müxtəlif hüquqi aktları vahid bir mənbədə birləşdirməklə, hüquqi müəyyənliyi təmin etmək, qanunvericiliyin aidiyyəti olan şəxslər üçün başa düşülən və əlçatan olmasını təmin etməkdir. Bu, qanunların tətbiqində birmənalılığa və bərabərliyə nail olmağa kömək edir. Qanunnamələr müxtəlif sahələrə – məsələn, cinayət hüququ, mülki hüquq, əmək hüququ, vergi hüququ və s. – aid ola bilər. Həmçinin, müəyyən bir təşkilatın daxili qaydalarını, məsələn, bir şirkətin daxili əmək qaydalarını da əhatə edə bilər.

Tarixən, qanunnamələr dövlətin hüquqi sisteminin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Orta əsrlərdə və daha əvvəlki dövrlərdə, qanunların parçalanmış və sistemsiz olması səbəbindən qanunnamələrin yaranması hüquqi müəyyənliyin təmin olunmasına və ədalətin daha effektiv şəkildə tətbiq olunmasına kömək edirdi. Bu gün də qanunnamələr hüquq sisteminin əsas tərkib hissələrindən biri olaraq qalır və hüquqi sistemin müasir və effektiv işləməsini təmin edir.

Qanunnamə anlayışı ilə konstitusiya, kodeks və digər normativ hüquqi aktlar arasında fərq vardır. Məlumatın strukturlaşdırılması və sistemləşdirilməsi səviyyəsinə görə bu fərqlər müəyyən edilir. Məsələn, konstitusiya dövlətin əsas qanunudur və digər qanunların əsasını təşkil edir, kodeks isə daha spesifik bir hüquq sahəsini əhatə edir. Qanunnamə isə daha geniş və ya daha dar bir sahəni əhatə edə bilər və həm konstitusiya, həm də kodekslərdən alınmış maddələri özündə birləşdirə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz