izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vergi (ərəb. خراج – xərəc, çıxarış, məsrəf; fars. خراج – xərəc) - dövlətin, bələdiyyənin və ya digər ictimai qurumların, vətəndaşlardan, müəssisələrdən və digər hüquqi şəxslərdən müəyyən qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilmiş qaydada və miqdarda məcburi olaraq topladığı pul vəsaitidir. Bu vəsaitlər dövlətin ictimai ehtiyacları üçün sərf olunur, ictimai infrastrukturun inkişafına, təhsilə, səhiyyəyə, müdafiəyə və sairəyə yönəldilir. Vergilər dövlətin maliyyə sisteminin əsasını təşkil edir və dövlətin fəaliyyətinin maliyyə təminatını təmin edir.

Vergilərin növləri müxtəlifdir və vergi obyektinə, vergi ödəyicisinə və vergi dərəcəsinə görə təsnif edilir. Məsələn, gəlir vergisi, əlavə dəyər vergisi (ƏDV), torpaq vergisi, mülk vergisi, gömrük rüsumları və s. vergilər mövcuddur. Hər bir vergi növünün öz xüsusiyyətləri, hesablama qaydaları və ödəmə müddətləri vardır. Vergi ödəmək hər bir vətəndaşın vətəndaşlıq borcudur və bu borcun yerinə yetirilməməsi qanunla müəyyən edilmiş cəzaları nəzərdə tutur.

Vergi sistemi ölkənin iqtisadi inkişafına, sosial rifaha və siyasi sabitliyə dərin təsir göstərir. Ədalətli və səmərəli vergi sistemi iqtisadi artımı stimullaşdırır, bərabərsizliyi azaldır və dövlətin ictimai funksiyalarını daha effektiv şəkildə yerinə yetirməsinə imkan yaradır. Vergi sisteminin qurulması və idarə olunması mürəkkəb bir prosesdir və iqtisadiyyatın və cəmiyyətin xüsusiyyətlərini nəzərə almalıdır.

Vergi termininin sinonimləri kimi "rüsum", "ödəniş", "məbləğ" sözlərindən istifadə edilə bilər, lakin bunlar verginin məcburi və dövlət tərəfindən toplanması xüsusiyyətini tam əks etdirmir. "Vergi" sözü özündə həm dövlətin topladığı pul vəsaiti, həm də bu vəsaitlərin toplanma prosesini əks etdirir. Məsələn: "Gəlir vergisi ödəmə vaxtı yaxınlaşır", "Yeni vergi qanunları qəbul edildi", "Vergi ödəməkdən yayınmaq cinayətdir" cümlələrində vergi sözünün işlənməsini müşahidə etmək olar.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz