Qaplan (Panthera tigris) isti və mülayim iqlim zonalarında yaşayan, pişiklər fəsiləsinə aid böyük və güclü bir yırtıcı heyvandır. Azərbaycan dilindəki lüğətlərdə sadəcə "isti ölkələrdə yaşayan, pişik cinsindən çox yırtıcı və çevik heyvan; benqal pişiyi, bəbir" kimi təsvir olunsa da, qaplanın həyat tərzi, bioloji xüsusiyyətləri və əhəmiyyəti daha geniş araşdırılmağı tələb edir.
Qaplanların ən xarakterik xüsusiyyətlərindən biri də bədənindəki zolaqlardır. Bu zolaqlar, həm kamuflyaj rolunu oynayır, həm də hər bir qaplan üçün unikal bir parmak izi kimi fərqləndirici xüsusiyyət daşıyır. Onların güclü əzələləri, iti caynaqları və dişləri isə ovlarını tutmaq üçün mükəmməl bir vasitədir. Qaplanlar əsasən gecə ov edir və müxtəlif heyvanlarla, o cümlədən maral, keçilər, donuzlar və s. qidalanırlar. Bəzi növləri, ərazilərinin ölçüləri və ovun bolluğu nəzərə alınaraq, tək yaşayır, digərləri isə ailə qrupları yaradırlar.
Təəssüf ki, qaplanların sayı son illərdə əhali artımı, meşələrin qırılması və ovçuluq səbəbindən kəskin şəkildə azalıb. Bir çox növü nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşir və müxtəlif beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən qorunmaqdadır. Qaplanların qorunması üçün qorunan ərazilərin yaradılması, ovçuluğun qarşısının alınması və insanların maarifləndirilməsi çox vacibdir. Çünki qaplanlar yalnız yırtıcı deyil, həm də ekosistemin mühüm bir hissəsi olaraq biomüxtəlifliyin qorunmasında əhəmiyyətli rol oynayırlar.
Şeirlərdə tez-tez "vəhşi" adlandırılan qaplan, əslində öz təbii mühitində möhtəşəm və təəccüblü bir heyvandır. Onun möhtəşəm görünüşü, gücü və çevikliyi insanları həmişə heyran edib və ədəbiyyatda, incəsənətdə və mədəniyyətdə öz əksini tapıb.