Qarıldatmaq sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan və əsasən səs təqlidi əsasında formalaşmış bir feldir. Sadəcə "qarılti səsi çıxartdırmaq"dan daha çox mənaya malikdir. Əslində, qarıldatmaq hər hansı bir cismin və ya varlığın səs çıxarması ilə bağlı deyil, daha çox bu səsin xarakterini, xüsusiyyətini ifadə edir.
Sözün əsasını təşkil edən "qarıltı" özü də bir çox səsləri əhatə edən geniş bir anlayışdır. Bu səs, acıq-saçıq, çox zaman ağır, qırışmış, köhnəlmiş bir şeyin yaratdığı səs ola bilər. Məsələn, quru yarpaqların ayaq altında xırıltılı səsi, qoca bir ağacın küləkdə qarış-qarış sarsıntısı, köhnə bir qapının açılıb-bağlanması zamanı çıxardığı səs və ya sümüklərin oynaq yerlərindəki sürtünmədən yaranan səs "qarıltı" kimi təsvir edilə bilər.
Ona görə də "qarıldatmaq" sadəcə bir səs çıxartmaq deyil, həmin səsin xarakterini, çox zaman ağır, quru, köhnəlmə və ya aşınma ilə əlaqədar olduğunu ifadə edir. Məsələn, "qoca adam sümükləri qarıldadaraq yerindən qalxdı" cümləsində sözün yaşlılıq və kövrəkliyi ilə bağlı bir kontekstdə işləndiyini görürük.
Beləliklə, "qarıldatmaq" sözünün mənası "qarılti səsi çıxartdırmaq"dan daha geniş olub, səsin xüsusiyyətini, ağır, quru və köhnəlmə ilə əlaqədar bir xarakteri vurğulayır. Bu, sözün təkcə lüğəti deyil, həm də istifadə olunduğu kontekstdən asılı olaraq mənasını daha da dərinləşdirir.