izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qarınayaqlılar (Gastropoda) molyuskların ən böyük və ən müxtəlif sinfidir. Onurğasız, yumşaqbədənli heyvanlar olan qarınayaqlılar, adından da göründüyü kimi, qarın nahiyəsində yerləşən əzələli ayaqları ilə hərəkət edirlər. Bu ayaq, sürünərək, üzməklə və ya digər üsullarla hərəkət etmələrinə imkan verir.

Qarınayaqlıların əksəriyyəti spiral formalı qabıqla örtülmüşdür. Bu qabıq, əhəng daşıdan ibarət olub, heyvanı yırtıcılardan və qurumaqdan qoruyur. Lakin bəzi növlərdə qabıq reduksiya olunmuş, yəni azalmış və ya tamamilə itirilmişdir. Qabıqların forması, ölçüsü və rəngləri növlər arasında çox müxtəlifdir, bəziləri gözəl və mürəkkəb naxışlara malikdir.

Qarınayaqlılar dənizdə, şirin sularda və quruda yaşayırlar. Dəniz qarınayaqlıları arasında nəhəng abalonlar, dəniz qulaqları və mürəkkəb naxışlı sümüklü dəniz ilbizləri var. Şirin sularda yaşayan növlər arasında isə kiçik, hətta mikroskopik ölçülü formalar da mövcuddur. Quru qarınayaqlıları isə əsasən salyangozlar və sümüklü ilbizlərdir. Onlar rütubətli mühitləri sevir və gecələr fəal olurlar.

Qarınayaqlılar müxtəlif qida rejimlərinə malikdirlər. Bəziləri bitki ilə, bəziləri isə digər heyvanlarla qidalanır. Hətta yırtıcı olan növləri də vardır. Onların bəziləri qida zəncirində mühüm rol oynayır və ekosistemlərin tarazlığına töhfə verirlər.

Qarınayaqlılar qədim heyvan qrupudur və paleontoloji qeydlərdə geniş təmsil olunmuşdur. Onların təkamül tarixi milyonlarla ilə ölçülür və müxtəlif mühitlərə uyğunlaşma bacarıqları onların müxtəlifliyini və yayılmasını təmin etmişdir. Qarınayaqlıların tədqiqi biologiya, paleontologiya və ekologiya sahələrində əhəmiyyətlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz