Qayçılamaq - fel. Bu hərəkət, iki iti bıçağın bir-birinə bağlı olduğu və qolu vasitəsilə idarə olunan bir alət olan qayçı ilə həyata keçirilir. Qayçılamaq əməliyyatı bir cismi, materialı və ya bitkini kəsmək, düzəltmək və ya formalaşdırmaq üçün istifadə olunur. Kəsmə prosesi qayçıların bıçaqlarının kəsici səthləri vasitəsilə aparılır. Kəsilən materialın qalınlığından və qayçıların kəsici qabiliyyətindən asılı olaraq qayçılamaq güc tələb edə bilər.
Qayçılamağın geniş tətbiq sahələri mövcuddur. Mebellərin istehsalında, geyim tikmədə, saç düzümünün yaradılmasında, bağçılıqda və hətta tibbdə istifadə olunur. Məsələn, uşaqların saçlarının qayçılanması estetik bir məqsəd daşıyır, əkin sahələrində isə bitkilərin qayçılanması onların sağlam inkişafını təmin edir, quru budaqların kəsilməsi isə bitkinin xəstəliklərə qarşı müqavimətini artırır. Cərrahlıq əməliyyatlarında da qayçıların müxtəlif növləri istifadə olunur. Beləliklə, qayçılamaq həm adi həyatımızda, həm də ixtisaslaşmış sahələrdə mühüm rol oynayan bir əməliyyatdır.
Qayçılamaq sözünün mənası, kontekstdən asılı olaraq, “qayçı ilə kəsmək”, “qayçı ilə düzəltmək”, “qayçı ilə budamaq”, “qayçı ilə təmizləmək” kimi fərqli mənalar da daşıya bilər. Məsələn, “paltarın kənarlarını qayçılamaq” ifadəsi kənarların düzəldilməsini, “ağacın budaqlarını qayçılamaq” ifadəsi isə budaqların kəsilməsini ifadə edir. Beləliklə, qayçılamaq sözünün mənası, konkret istifadəsindən asılı olaraq dəqiqləşdirilir.
Qayçılamaq hərəkətinin müxtəlif növləri də var. Bu, sadəcə birbaşa kəsməkdən tutmuş, incə bir tərzdə forma verməyə və dəqiq kəsməyə qədər müxtəlif səviyyələrdə ola bilər. Məsələn, mürəkkəb bir saç düzümü yaratmaq, daha çox bacarıq, dəqiqlik və incəlik tələb edir. Bu da qayçılamaq hərəkətinin həmişə sadə bir əməliyyat olmadığını göstərir.