Qeyrət (ər. غيرة - ğayra) Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında mühüm yer tutan, çoxşaxəli və dərin mənalı bir sözdür. Sadəcə "vətən, xalq, ailə namusu" kimi dar mənada deyil, daha geniş kontekstdə, bir xalqın, bir millətin, bir ailənin, hətta bir şəxsin özünəməxsus dəyərlərinə, müqəddəsatına, şərəfinə, ləyaqətinə, varlığına qarşı duyulan dərin, hətta müqəddəs sayılan təəssüb və qoruma hissi kimi başa düşülməlidir.
Qeyrət, sadəcə fiziki qüvvə və ya təhdid ilə deyil, mənəvi güc, əzmkarlıq, özünəinam və prinsiplərə sadiqliyə əsaslanan bir anlayışdır. O, bir növ daxili bir atəşdir ki, ədalətsizlik, haqsızlıq, təhqir, və ya özünəməxsus dəyərlərinə yönələn hər hansı bir təhlükə qarşısında insanı hərəkətə gətirir.
Tarix boyu Azərbaycan xalqının mübarizəsində, vətən sevgisində, öz müstəqilliyini qorumaq uğrunda apardığı mücadilədə qeyrət həlledici rol oynamışdır. Qeyrət, bir çox ədəbi əsərlərdə, xalq mahnılarında, nağıllarda öz əksini tapmış, milli kimliyimizin vacib tərkib hissəsi kimi qəbul edilmişdir. Həm də qeyrət ailənin birliyi, davamlılığı və qorunması üçün mühüm amildir.
Lakin qeyrət anlayışının həddindən artıq təzahürləri bəzən şiddətə, qisasçılığa və başqa mənfi hallara səbəb ola bilər. Ona görə də qeyrətin səhih və mədəni çərçivədə ifadə olunması çox vacibdir. Həqiqi qeyrət şiddətə yox, ədalətə, müdrikliyə, öz hüquqlarını savadlı şəkildə müdafiə etməyə əsaslanır.
Beləliklə, qeyrət sadəcə bir söz deyil, milli şüurun, mənəvi dəyərlərin, vətənə və ailəyə olan sədaqətin ən dərin ifadəsidir. Onun mənfi təzahürlərindən uzaqlaşaraq, onun müsbət tərəflərini qoruyub saxlamaq hər birimizin vəzifəsidir.