Qəlpələnmiş sifəti, bir cismin səthinə toxunma, təsir və ya qüvvənin təsiri nəticəsində onun bütövlüyünün pozulmasını, parçalanmasını və ya qopmasını ifadə edir. Bu pozulma kiçik, səthi bir qırılma, qopma və ya cırılma ola bilər; əsas hissənin tamamilə dağılması deyil. Qəlpələnmiş əşya hələ də orijinal formasını qoruyur, ancaq səthində kiçik, əhəmiyyətsiz görünən zədələr vardır.
Məsələn, "qəlpələnmiş daş" ifadəsi daşın səthində kiçik parçaların qopmasını, daşın qırılmaması, ancaq səthinin zədələnməsini göstərir. Daş hələ də bütövdür, ancaq əvvəlki hamar və bütöv görünüşünü itirib. Oxşar şəkildə, "qəlpələnmiş köynək" ifadəsi köynəyin toxumasının kiçik hissələrinin cırılmasını, deşilməsini və ya paltarın səthinin zədələnməsini bildirir, amma köynəyin tamamilə cırılmadığını vurğulayır. Parçalanma kiçik, yerli və səthi xarakter daşıyır.
Qəlpələnmiş sözünün istifadəsi, obyektin zədələnmə dərəcəsini daha incə bir şəkildə təsvir etməyə imkan verir. Bu, sadəcə "cırılmış" və ya "qırılmış" kimi daha kəskin ifadələrdən fərqli olaraq, zədənin səthi və kiçik olduğunu vurğulayır. Beləliklə, qəlpələnmiş sözü, obyektin zədələnməsinin dərəcəsini daha dəqiq və ifadəli şəkildə çatdırmaq üçün ədəbi dildə və gündəlik danışıqda istifadə oluna bilər.