izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ləngimə sözü, "ləngimək" felindən törəmiş bir isimdir. Əsas mənası, bir işin və ya hadisənin gözləniləndən gec baş verməsi, yubanması, gecikməsi deməkdir. Sadəcə bir gecikmə deyil, bu gecikmənin səbəbi kimi ətalət, suskunluq, hərəkətsizlik və ya istəksizlik də nəzərdə tutula bilər. Yəni, sadəcə vaxt itirilməsi deyil, həm də bu itirilmənin müəyyən bir passivlik və ya qeyri-fəallıq fonunda baş verməsi önəmlidir.

Lüğətlərdə "yubanma" və "gecikmə" kimi sinonimlərlə izah olunsa da, "ləngimə" sözü daha çox bir prosesin, vəziyyətin, və ya hadisənin özünün "ləng" olduğunu, sürətinin az olduğunu, irəliləməsinin ləng olduğunu ifadə edir. Məlumatın ötürülməsindəki ləngimə, işlərin ləngiməsi, qərar qəbulunda ləngimə kimi nümunələrdə bu fərqi aydın şəkildə görmək olar. Sadəcə bir gecikmədən fərqli olaraq, "ləngimə"də bir növ ətalət, dayanıqlıq, hətta müqavimət hiss olunur.

Mir Cəlalın əsərindəki nümunədə olduğu kimi, "ləngimələr Nəriman üçün dözülməz idi" cümləsində, sadəcə bir neçə gecikmənin deyil, bir sıra hadisələrin gecikməsinin, bu gecikmələrin ardıcıllığının və bu ardıcıllığın Nərimana yaratdığı dözülməz vəziyyətin ifadə olunduğunu görürük. Beləliklə, "ləngimə" sözü, yalnız bir faktı deyil, həm də onun emosional və psixoloji təsirini, hadisənin keyfiyyətini daha geniş və dəqiq şəkildə ifadə edir.

Qısacası, "ləngimə" "gecikmə" və "yubanma"dan daha çox, bir prosesin və ya vəziyyətin daxili, özünəməxsus bir ləngliyini, yavaşlığını, hərəkətsizliyini ifadə edən bir sözdür və bu səbəbdən də daha zəngin bir məna yükü daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz