Lüzum (ərəb. لزوم - lazımlıq, vacibliy) sözü Azərbaycan dilində "lazım olma", "işə yarama", "lazımlıq" mənalarında işlənir. Bu, sadəcə bir ehtiyacın olmasından daha çox, hər hansı bir məqsədə çatmaq, bir işi yerinə yetirmək üçün zəruri olan bir şeyin, və ya vəziyyətin mövcudluğunu ifadə edir. Lüzum, yalnız bir ehtiyacı deyil, həm də bu ehtiyacın vacibliyini, hətta bəzən qaçılmazlığını vurğulayır.
Lüzumun "ehtiyac" və "hacət" sözləri ilə sinonim olmasına baxmayaraq, aralarında incə bir fərq vardır. "Ehtiyac" daha çox fiziki və ya maddi bir çatışmazlığı, "hacət" isə daha geniş mənada bir istəyi, arzunu ifadə edə bilər. Lüzum isə bu ikisindən də daha konkretdir və konkret bir məqsədə xidmət edən bir zərurəti ifadə edir. Məsələn, "suya ehtiyacım var" deyərkən fiziki bir çatışmazlığı ifadə edirik, "dua etməyə hacətim var" deyərkən bir istəyi, "bu işin lüzumu varmı?" deyərkən isə işin vacibliyini və ya zəruriliyini soruşuruq.
"Lüzum görmək" ifadəsi isə, bir şeyi lazım bilmək, vacib hesab etmək mənasını verir. Bu, subyektiv bir qiymətləndirməni əks etdirir. Bir şəxs hər hansı bir hərəkəti, və ya qərarı lüzumlu görə bilər, digəri isə əksinə. Bu, həm şəxsin özünün prioritetlərindən, həm də mövcud vəziyyətin özəlliklərindən asılıdır. Beləliklə, "lüzum görmək" ifadəsi, həm obyektiv bir zərurəti, həm də subyektiv bir qərarı ifadə edə bilər.
Lüzum anlayışı, həm gündəlik həyatımızda, həm də elmi, fəlsəfi və siyasi müzakirələrdə mühüm rol oynayır. Çünki hər hansı bir qərarın, hərəkətin və ya siyasətin lüzumu dəqiq müəyyən edilməlidir ki, səmərəli və məqsədəuyğun olsun. Lüzumun düzgün qiymətləndirilməməsi isə, əksər hallarda sərmayə itkisinə, vaxt itkisinə və hətta daha ağır nəticələrə səbəb ola bilər.