Hacət (ərəb dilindən) sözü, Azərbaycan dilində geniş mənada ehtiyac və lüzum mənalarını ifadə edir. Sadəcə bir şeyin olmaması və ya çatışmamazlığı deyil, həm də bir işin görülməsinin zəruriliyi, vacibliyini bildirir. Beləliklə, "hacət" sözü, yalnız maddi ehtiyacları deyil, həm də mənəvi, sosial və ya emosional ehtiyacları da əhatə edə bilər.
Misal olaraq, "Bu qədər söhbətə nə hacət?" ifadəsindəki "hacət" söhbətin artıq olduğunu, lüzumsuz olduğunu və ehtiyacın olmadığını bildirir. Başqa bir misalda, "Təfərrüata hacət yoxdur" deyimi, ətraflı məlumatın lazım olmadığını, ümumi məlumatın kifayət etdiyini vurğulayır. Bu kimi hallarda "hacət" artıqlıq və zərurətsizlik hissini ifadə edir.
Ədəbiyyatda istifadə olunan "hacət olsa" ifadəsi isə daha çox ehtimal və ya ehtiyac olarsa mənasını verir. Nümunə olaraq, verilən şeir parçasında "Hacət olsa, bundan belə yazmara" sözləri, şairin yazmağı dayandıra biləcəyini, lakin ehtiyac olduğu təqdirdə daha da yazacağını bildirir. Beləliklə, bu ifadədə "hacət" sözü şərt və ya ehtimal əlaməti daşıyır.
Qısacası, "hacət" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas mahiyyəti ehtiyac, lüzum və zərurəti bildirməkdədir. Bu söz, sadəcə bir lüğət mənasından daha çox, mədəni və ədəbi kontekstlə zəngin bir ifadədir.