izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mal-madar sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, bir insanın və ya qurumun əmlakını, var-dövlətini, maddi sərvətini ümumiləşdirilmiş şəkildə ifadə edir. Sadəcə pulu deyil, həm də torpaq, ev, bina, nəqliyyat vasitələri, qiymətli əşyalar və digər maddi sərvətləri əhatə edir. "Mal" sözü konkret əşyalara, "madar" isə daha geniş mənada, ümumi var-dövlətə işarə edir. Beləliklə, "mal-madar" ifadəsi bir-birini tamamlayan iki sözün birləşməsindən əmələ gələrək daha güclü və dolğun bir məna kəsb edir.

Bu ifadənin istifadə sahəsi çox genişdir. Gündəlik danışıqda bir insanın var-dövlətindən, onun maddi vəziyyətindən bəhs edərkən istifadə olunur. Məsələn, "Onun mal-madarı çoxdur" və ya "Mal-madarı əlindən getdi" kimi cümlələrdə rast gəlinir. Ədəbiyyatda isə bu ifadə daha da obrazlı və ifadəli olur, bəzən simvolik mənada da işlədilə bilər, bir insanın həyatının əsasını təşkil edən maddi dəyərləri təmsil edir. "Mal-madarı əlindən getmək" deyimi insanın həyatında baş verən ağır maddi itkiləri, iflası və ya var-dövlətdən məhrum olmasını ifadə edir və bu zaman yalnız maddi zərərdən deyil, həm də ruhi sarsıntıdan da bəhs olunur.

Tarixi kontekstə nəzər salsaq, "mal-madar" anlayışı müxtəlif dövrlərdə fərqli mənalar daşıyıb. Köçəri həyat tərzi sürən tayfalar üçün mal-madar əsasən heyvan sürülərindən, əkinçi cəmiyyətlər üçün isə torpaqdan və məhsuldan ibarət olub. Müasir dövrdə isə bu anlayış daha da genişlənərək, səhmlər, qiymətli kağızlar, intellektual mülkiyyət kimi maddi olmayan aktivləri də özündə əks etdirə bilər.

Misal olaraq verilən cümlədə ("Bu qədər cah-calal, ad-san, şan-şöhrət, mal-mülk əldən çıxsa dözmək o...") "mal-mülk" ifadəsi ilə "mal-madar" arasında kiçik bir fərq olsa da, məna yaxınlığı açıq-aşkar görünür. Hər iki ifadə insanın maddi sərvətini ifadə etsə də, "mal-mülk" daha spesifik, torpaq və bina kimi daşınmaz əmlaka aid olur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz