Mayeləşmə, "mayeləşmək" felindən törəmiş bir isimdir və bir maddənin qatı və ya qaz halından maye hala keçmə prosesini ifadə edir. Bu, fiziki bir çevrilmədir və maddənin kimyəvi tərkibində dəyişiklik yaratmır. Mayeləşmə, maddənin temperaturunun və ya təzyiqinin dəyişməsi nəticəsində baş verə bilər.
Qatı haldan maye hala keçmə ərimə adlanır, qaz haldan maye hala keçmə isə kondensasiya adlanır. Beləliklə, mayeləşmə termini, həm əriməni, həm də kondensasiyanı əhatə edən daha geniş bir anlayışdır. Qatı maddələrin əriməsi üçün müəyyən bir ərimə temperaturuna ehtiyac olur, qazların mayeləşməsi isə kritik temperatur və təzyiq səviyyələrindən asılıdır.
Mayeləşmə prosesi təbiətdə və sənayedə geniş tətbiq olunur. Məsələn, buz əriməsi, suyun buxarlanmasının nəticəsində buludların əmələ gəlməsi, yağışın yağması, sənaye proseslərində müxtəlif qazların mayeləşdirilməsi (məsələn, maye azot, maye oksigen) mayeləşmənin bariz nümunələridir. Mayeləşdirilmiş qazlar sənaye, tibb və digər sahələrdə geniş istifadə olunur. Məsələn, maye azot kriogenik soyutma sistemlərində istifadə olunur.
Mayeləşmənin baş verməsi üçün lazım olan şərtlər maddənin növündən asılı olaraq dəyişir. Bəzi maddələr asanlıqla mayeləşir, bəziləri isə daha yüksək temperatur və təzyiqə ehtiyac duyurlar. Bu prosesin öyrənilməsi termodinamika və faza keçidləri kimi fiziki kimya sahələrinin əsas mövzularından biridir. Mayeləşmə hadisəsi, maddələrin xassələrinin daha dərin başa düşülməsi və onlardan daha səmərəli istifadə olunması üçün vacibdir.