izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Meridian [lat. meridianus – günorta]: Coğrafiyada, Yer kürəsinin şimal və cənub qütblərini birləşdirən və ekvatoru dik bucaq altında kəsən xəyali dairəvi böyük dairədir. Bu xəytin hər hansı bir nöqtəsində Günəş tam zirvədə, yəni günorta saatlarında yerləşir. Beləliklə, meridianın adı "günorta" mənasını verən latın sözündən götürülmüşdür, çünki Günəşin həmin xətt üzərində görünməsi günorta vaxtına təsadüf edir.

Meridianlar, Yer kürəsinin uzunluğunu və coğrafi uzunluqları təyin etmək üçün əsas götürülür. Hər bir meridianın 0° ilə 180° arasında özünəməxsus bir uzunluğu vardır. Baş meridian, yaxud sıfır meridianı, London yaxınlığında yerləşən Qrinviçdəki Kraliça Observatoriyasından keçir və şərqə və qərbə doğru 180° qədər uzanır. Qrinviç meridianından şərqə doğru olan uzunluqlar müsbət, qərbə doğru olanlar isə mənfi göstərilir.

Meridianların təyin edilməsi coğrafi mövqelərin dəqiq müəyyən edilməsi üçün əsasdır. GPS texnologiyası və digər navigasiya sistemləri də məhz meridianlar və paralellər şəbəkəsinə əsaslanır. Həmçinin, meridianlar zaman zonalarının müəyyən edilməsində də mühüm rol oynayır, çünki hər 15° meridian arasındakı fərq təxminən bir saatlıq zaman fərqinə uyğundur.

Qısacası, meridianlar sadəcə xəyali xətlər deyil, coğrafiyanın, navigasiyanın və zaman hesablamasının əsasını təşkil edən, Yer kürəsini başdan-ayağa əhatə edən, qlobal miqyaslı bir koordinat sisteminin ayrılmaz hissəsidir. Onların köməyi ilə dünyanın istənilən nöqtəsinin dəqiq yerini təyin etmək mümkündür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz