Mənfilik (ərəb. منفی - mənfi) sözü əsasən mənfi xüsusiyyət, çatışmayan cəhət, pis cəhət, nöqsan və ya kəsiri ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa izah kifayət qədər ümumiləşdirilmişdir. Daha dəqiq tərif vermək üçün mənfiliyin kontekstə bağlı olaraq bir neçə aspektdən araşdırılması zəruridir.
Birinci, mənfilik, müsbət qarşıtının olmaması deməkdir. Bu mənada o, hər hansı bir sistem, hal və ya hadisədə çatışmazlığı, eksikliyi, olmaması lazım olanı bildirir. Məsələn, "Layihədə mənfilik hiss olunur" cümləsində mənfilik, layihənin uğurlu olması üçün lazım olan elementlərin çatışmamasını ifadə edir. Burada konkret nöqsan göstərilməsə də, ümumi bir çatışmazlıqdan söz açılır.
İkinci, mənfilik, konkret bir nöqsan, kəsir və ya pis cəhəti göstərə bilər. Məsələn, "Onun işində bir neçə mənfilik var" cümləsində mənfilik, konkret olaraq işdə aşkar edilən səhvləri, çatışmazlıqları ifadə edir. Bu mənada "nöqsan", "qüsur", "kəsir" sinonimləri kimi işlənə bilər. Cəlil Məmmədquluzadənin əsərlərində qeyd edildiyi kimi, mənfilik həyatın çürümüş, pis, əxlaqsız cəhətlərini də ifadə edə bilər. Bu mənada "pislik", "xəta", "eyb" kimi sözlərlə də əvəz oluna bilər.
Üçüncü, mənfilik fəlsəfi mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, pessimizm, dünyaya mənfi baxış, həyatın mənfi tərəflərinə yönəlmə də mənfilik kimi qiymətləndirilə bilər. Bu mənada "negativizm", "pessimist münasibət" kimi ifadələr daha uyğun gələr.
Qısaca, mənfilik sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, ümumi əsas çatışmazlıq, nöqsan, pislik və ya mənfi xüsusiyyət kimi qalır. Sözün ərəb mənşəli olduğunu və mənfi anlayışını əks etdirdiyini də qeyd etmək lazımdır.