Mərhəmətli (ərəb. rəhmət - rəhm, mərhəmət + -li - bildirən şəkilçi) sifətdir. Əsas mənası ürəyi nazik, rəhmli, şəfqətli, acıyan, rəhm və şəfqəti bol olan deməkdir. Söz, özündə dərin insanilik, həssaslıq və başqasının əzabına qarşı duyulan kədər və kömək istəyini ifadə edir. "Mərhəmətli" olmaq sadəcə olaraq acımaqdan daha çox, bu acımanın hərəkətə keçməsini, konkret yardım və dəstəyə çevrilməsini əhatə edir.
Mərhəmətli insan başqalarının əzabını öz əzabı kimi hiss edir və onlara kömək etmək üçün əlindən gələni əsirgəmir. Bu, həm fiziki, həm də emosional dəstək ola bilər. Mərhəmət, sadəcə olaraq zəif və ehtiyacı olanlara yardım etməkdən kənara çıxaraq, haqsızlığa, ədalətsizliyə qarşı mübarizəni, ətraf mühitə qarşı məsuliyyətli yanaşmanı da özündə ehtiva edir.
Lüğətdəki "mərhəmətli adam" ifadəsi bu sözün ən sadə və geniş yayılmış istifadəsini nümunə göstərir. Lakin "mərhəmətli əl" ifadəsi kimi məcazi mənalarda da işlədilə bilər. Burada "əl" məcazi mənada istifadə olunmuşdur və mərhəmətli insanın himayəsini, köməyini, qayğısını ifadə edir. Misal olaraq, verilmiş nümunədəki "mərhəmətli əlini xəstənin başına" ifadəsi xəstəyə göstərilən qayğı və himayəni, ona toxunmaqla təsəlli verməyi bildirir.
Ümumiyyətlə, "mərhəmətli" sözü insanın xarakterini, daxili dünyasını ifadə edən və müsbət keyfiyyətləri özündə əks etdirən bir sifətdir. Bu söz, insanın mənəvi zənginliyini, başqalarına qarşı duyduğu həssaslığı və sevgi dolu münasibətini göstərir.