Məşəqqət [ər.] (məşəqqə - kök sözü ərəb dilindən gəlir və "çətinlik, əziyyət" mənasını verir) fiziki və ya ruhi olaraq çətinlik, əziyyət, sıxıntı, zəhmət, təşviş, narahatlıq və əzab çəkmə vəziyyətini ifadə edir. Sözün kökündə olan "şəqq" felinin mənası "çatlamaq, parçalanmaq" olduğu nəzərə alındıqda məşəqqət dərin emosional və ya fiziki yorğunluq, hətta ruhən və ya bədənən parçalanmaya aparan bir vəziyyət kimi təsvir oluna bilər.
Məşəqqət, sadəcə "çətinlik"dən daha geniş bir məna daşıyır. O, uzun müddət davam edən, insanı tükəndirən və əzab verən bir prosesi təsvir edir. "Əziyyət" sözü ilə sinonim olsa da, məşəqqət daha çox daxili və ruhi yorğunluğa işarə edir. "Zəhmət" sözü ilə müqayisədə isə məşəqqət daha çox fiziki olaraq deyil, mənəvi olaraq sarsıdıcı bir haldır.
Məşəqqət sözü müxtəlif cümlələrdə fərqli kontekstlərdə işlənə bilər:
Misal 1 (fiziki məşəqqət): "Dağa qalxmaq böyük bir məşəqqət idi." Bu cümlədə məşəqqət, fiziki güc tələb edən və yoruculuq yaradan bir fəaliyyəti ifadə edir.
Misal 2 (ruhi məşəqqət): "Uzun müddət davam edən xəstəliyi böyük bir ruhi məşəqqətə səbəb oldu." Bu cümlədə məşəqqət, ruhsal sarsıntı və əzabı ifadə edir.
Misal 3 (səbr tələb edən məşəqqət): "Elm yolunda gedənlər çox məşəqqətlərlə üzləşirlər." Bu cümlədə məşəqqət, uzun və səbr tələb edən bir prosesi bildirir.
Misal 4 (ədəbiyyatda məşəqqətin istifadəsi): "Gözlərindən və üzündən [dərvişin] yuxu və məşəqqət görünürdü." Bu nümunədə məşəqqət, dərvişin uzun müddət davam edən səyahətinin və ruhi təcrübələrinin yaratdığı yorğunluğu və əziyyəti təsvir edir. Yuxu məhrumiyyəti ilə birlikdə işlədilməsi, məşəqqətin nə dərəcədə şiddətli olduğunu vurğulayır.
Beləliklə, məşəqqət sözü çətinlik, əziyyət, zəhmət və əzabı ifadə edən çoxcəhətli bir söz olub, kontekstə görə həm fiziki, həm də ruhi təcrübələri əhatə edir.